سوال :
اگر کسی مقدار بدهی اش را می داند ولی طلبکار فراموش کرده آیا می شود به مبلغ کمتر با او مصالحه کرد درحالیکه طلبکار نیز راضی است؟
مثلا من می دانم به شخصی یک میلیون بدهی دارم ولی او نمی داند یا فراموش کرده؛ به او میگویم بیا به 800 هزار تومان صلح کنیم آیا این مصالحه صحیح است؟

 پاسخ :

 آیت الله خامنه ای: اگر در مصالحه بدهکار مقدار بدهی را بداند، ولی از آنجا که طلبکار جاهل به آن است به مقدار کمتر از حقی که به او تعلق دارد صلح نماید، مقدار زائد برای بدهکار حلال نیست، مگر آنکه به طلبکار اعلام، و او را راضی نماید. همچنین است موردی¬ که بدهکار اجمالاً بداند که طلب مزبور، بیش از مال مصالحه شده است.

آیت الله سیستانی : اگر انسان مقدار بدهی خود را بداند و طلبکار او نداند، چنانچه طلبکار طلب خود را به کمتر از مقداری که هست صلح کند، مثلاً پنجاه تومان طلبکار باشد و طلب خود را به ده تومان صلح نماید، زیادی برای بدهکار حلال نیست، مگر آنکه مقدار بدهی خود را به او بگوید و او را راضی کند، یا طوری باشد که اگر مقدار طلب خود را میدانست، باز هم به آن مقدار صلح میکرد.

 آیت اله مکارم :اگر انسان با اين كه مقدار بدهى خود را مى داند اظهار بى اطّلاعى كند و طلبكار او نداند و طلب خود را به كمتر از مقدارى كه هست صلح كند صحيح نيست و بدهكار نسبت به مقدار اضافى مديون است، مگر اين كه چنان باشد كه اگر مقدار طلب خود را هم مى دانست باز به اين صلح راضى بود.

منابع :رساله آموزشی رهبری بخش صلح-مساله8 رساله آیت اله مکارم مسأله 1844- رساله ایت اله سیستانی مسأله ۲۱۷۵