آیت الله مظاهری :

نماز شب، نعمتی است از جانب خدای سبحان که عزّت‌ و ابهّت نمازگزار را نزد مردم افزایش می‌دهد. برخی تصوّر می‌کنند نعم‌ الهی منحصر در مادّیات است، در صورتی که از نعمت‌های اصلی و مهمِّ خداوند که محبوب اولیای الهی است، می‌توان به‌ کسب توفیق نماز شب اشاره کرد.

همچنین از وصاياي پيامبر اكرم به حضرت علي (سلام الله علیه) است كه مي‌فرمايند:
«يَا عَلِيُّ! ثَلاثٌ فَرَحَاتٌ لِلمُؤمِنِ: لِقاءُ ‌الاِخوَانِ وَ ‌تَفطيِرُ ‌الصّائِمِ وَ التّهَجُّدُ مِن آخِرِ اللَّيل»
اي علي! براي مؤمن سه #شادي است: ديدار برادران، گشودن روزه هنگام افطار و شب‌زنده‌داري و نماز در آخر شب.

 نافلۀ شب در سیر و #سلوک جایگاه برجسته‌ای دارد و عنایاتی از جانب حق تعالی برای سالک رقم خواهد زد.

وقتي مؤمن در نيمه‌هاي شب، با صرف نظر كردن از لذّت و شيريني خواب، از جاي خود برمي‌خيزد و نماز شب مي‌خواند، عنايت_خاصي از سوي پروردگار عالم شامل حال او می‌شود.

نماز شب، برکت دنیا و نورانیت آخرت را برای اهل معرفت به ارمغان می آورد و ترک آن، حتّي برای یک مرتبه نیز نزد پویندگان راه حقیقت، خسارت جبران ناپذیری به شمار می‌آید و از آن برآشفته می‌شوند؛ به‌گونه‌ای که اگر فرزند خود را از دست بدهند، این‌چنین ناراحت و پریشان نخواهند شد.

 سیر و سلوک، به قلم حضرت آیت الله مظاهری، فصل سوم.

میگوید ؛ روزی به گورستان رفتم و بهلول را در آنجا دیدم.
پرسیدمش اینجا چه می کنی؟
گفت: با مردمانی همنشینی همی کنم که:
آزارم نمی دهند،
اگر از عقبی غافل شوم یادآوریم می کنند
و اگر غایب شوم غیبتم نمی کنند.

امير المومنين عليه السلام:
تمام خير در سه چيز جمع شده است:

* نگاه
* سكوت
* سخن

 هر نگاهى كه پندى در آن گرفته نشود، فراموشى است.
هر سكوتى كه انديشه اى در آن نباشد، غفلت است.

 هر سخنى كه ذكرى در آن نباشد، بيهوده است.

خوشا بحال كسى كه:
نگاه او پند، سكوت او انديشه و سخن او ذكر باشد، بر گناهش گريسته و مردم از شرش در امان باشند.

 ثواب الاعمال و عقاب الاعمال،ص 257

‌

حضرت امام خمینی سلام الله علیه:
اى برادر،در مكايد نفس و شيطان دقيق شو.بدان كه نمى گذارند تو بيچاره يك عمل خالصى بكنى،
و همین اعمال غير خالصه را كه خداوند به فضلش از تو قبول كرده نمى گذارند به سر منزل برسانى.
كارى مى كنند كه به واسطه اين عجب و تَدَلُّلِ بيجا همه اعمالت به باد فنا برود،اين نفع هم از جيبت برود.
از خدا و رضاى او كه دورى،به بهشت و حورالعين هم نمى رسى،سهل است
 مُخَلَّد[جاودان] در عذاب و مُعَذَّب در آتش قهر هم مى شوى.
تو گمان كردى به واسطه اين اعمال پوسيده گنديده سر و دست شكسته مخلوط به ريا و سُمعِه و هزار مصيبت ديگر،كه هر يك مانع از قبولى اعمال است، استحقاق بر حق تعالى پيدا كردى؟!
يا از مُحِبّين و محبوبين شدى؟!
اى بيچاره بى خبر از حال محبين،اى بدبخت بى اطلاع از دل محبين و آتش قلب آنها، اى بى نواى غافل از سوز مخلصين و نور اعمال آنها،تو گمان كردى آنها هم اعمالشان مثل من و توست!

چهل حدیث، ص74 

 ﺍمام ﻋَﻠـــﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ فرمودند:

 در حضور هفت گروه، 7 کار را مخفی کن تا سعادتمند گردی:

* ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﻘﯿﺮ، ﺩﻡ ﺍﺯ ﻣﺎلت ﻧﺰﻥ.
*  ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﯿﻤﺎﺭ، ﺳﻼﻣﺘﯽﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺧﺶ ﻧﮑﺶ.
*  ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ، ﻗﺪﺭﺕﻧﻤﺎﯾﯽ ﻧﮑﻦ
*  ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻏﺼﻪﺩﺍﺭ، ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ ﻧﮑن
*  ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ، ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺍﺕ ﺭﺍ ﺟﻠﻮﻩﻧﻤﺎﯾﯽ ﻧﮑن
*  ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﯽﺑﭽﻪ، ﺍﺯ ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﺖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﮑﻦ
*  ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ یتیم، ﺍﺯ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺕ ﻧﮕﻮ

 ﺗﺤﻒ ﺍﻟﻌﻘﻮﻝ، ص 167

ایت الله بهجت ره؛
کسانی که ملتزم به نماز ، در اوّل وقتش هستند و ملتزم به « صلات کامله » هستند ، اگر قدری مراقب خودشان باشند و ببینند حال بعد از صلاتشان با حال قبل از صلاتشان فرق کرد و این فرق را اختیاراً از دست ندهند ، امید است به این که از « ألَّذِینَ هُم عَلَی صَلاتِهِم دَائِمُون ؛ همان کسانی که دائماً در حال نماز هستند » باشند ؛ همیشه مُصلّی باشند ؛ یعنی همیشه متذکّر باشند . نمازی را که برای تذکّر خوانده است ؛ تذکّر ، در او ایجاد یک روحیه ی قوی می کند ، که با واسطه ی آن روحیه ی قوی ، همیشه به یاد خدا می باشد و همیشه این قوّت خودش را حفظ می کند .

یکی از سربازان فرانسوی:
طی انقلاب الجزائر، در خاطرات خود مینویسد:
هنگامی که به روستاها میرفتیم
و بدنبال افراد انقلابی خانه ها را تفتیش میکردیم!
خیلی خجالت میکشیدم…!!
چون که دختران و زنان بادیدن ما، به سمت اسطبل و آغل حیوانات میدویدند
و خود را با فضولات حیوانات کثیف میکردند
تا ما به انها تجاوز نکنیم…!
صحنه بسیار درداوری است که ببینید یک زن خود را اغشته به فضولات کند تا کسی به او نزدیک نشود….
و اما افسوس برای دخترانی که خود ، بدن خود را
که، زیبایی خود نیز هست،در خیابان های کثیف
جامعه ی امروزی به عرضه میگذارند….

در محضر حجت الاسلام قرائتی:
روزى جوانى که با خواندن چند کلمه درس مغرور شده بود، به من(استاد قرائتی) گفت:
چرا نماز صبح دو رکعت است؟

گفتم: نمیدانم، حتماً دلیلى دارد ولى لازم نیست دلیل تمام دستورات خدا براى ما روشن باشد!

 اساساً گاهى دستور فقط جنبه عبادت و اطاعت دارد و براى این است که ما تسلیم حقّ باشیم.

مثلًا قرآن میفرماید: مأموران جهنّم نوزده نفرند، سپس میفرماید: انتخاب این عدد تنها براى آن است که ببینیم چه کسى اعتراض مى‏کند که چرا لااقل بیست نفر نیستند!
« سوره مدّثر، آیه 30»

یا در جاى دیگر قرآن میخوانیم: قبله مسلمانان عوض شد تا ببینیم چه افرادى در جابه جا شدن قبله دنباله رو پیامبرند و چه کسانى بهانه‏ جویى میکنند و نق میزنند.

سپس به آن جوان گفتم: همان گونه که در عالم مادّه یک سرى فورمول‏هایى است که اگر در آنها دقّت نشود، نتیجه مطلوب گرفته نمیشود،
 در عالم معنویّات نیز ممکن است براى رشد وسعادت ابدى ما فرمول‏هایى وجود داشته باشد که اگر آنها را مراعات نکنیم به نتیجه نمیرسیم.

اگر به شما گفتند: در فاصله صد قدمى گنج است، شما اگر صد وده قدم بروید، هر چه هم زمین را بشکافید چیزى پیدا نمی‏کنید، باید مراعات همان مقدار بشود که به ما دستور داده شده است.

ما نیز جز از راه تسلیم در برابر وحى، نمیتوانیم به همه کمالات برسیم.

مرحوم حضرت آیت الله مجتهدی تهرانی :

عیب های مردم را نباید بازگو کنید بلکه باید آنها را بپوشانید.

 و حتّی اگر از کسی عیبی یا لغزشی دیدید ، نباید اظهار خوشحالی کنید.

 هرچند آن شخص با تو رفتار خوبی نداشته است.

 حضرت امیرالمومنین علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند :

 از زمین خوردن کسی خوشحال نشو ، زیرا تو نمی دانی که روزگار با تو چه خواهد کرد.

 آيت الله مجتهدی تهرانی:

من علمای بسياری را درک كردم ، از امام خمينی گرفته تا آيت الله بروجردی و آيت الله شاه آبادی و آيت الله حایری و …

 و اگر بخواهم در يک كلام نصيحت تمام بزرگان را بگويم
می گويم :

 اگر دنيا و آخرت می خواهيد ، اگر رزق و روزی می خواهيد و در يک كلام اگر همه چيز می خواهيد ،
نماز اول وقت بخوانيد.

مامون  يكى از كنيزان خود را براى کار به خانه حضرت فرستاد ولى چند روزی بیشتر طول نكشيد که كنيز برگشت .

مامون از او پرسيد که چرا برگشتی؟

كنيز گفت : اى مامون ، روزى كه در خانه تو بودم گويا در بهشت بودم از جهت خوراك  و خواب و بى حجابى ولى در خانه آن حضرت ، تحت نظارت زندگى مى كردم زيرا روش حضرت چنين بود كه ما را براى نماز شب و سپس براى نماز صبح بيدار مى نمود و ما را به حجاب و دستورات دينى مكلف مى كرد .

خود حضرت پس از خواندن نماز صبح تا اول آفتاب سر به سجده مى گذاشت و مشغول خواندن دعا مى شد . امام به فقرا و ضعفا ، عنايت خاصى داشت .

روزى وزير شما بر آن حضرت وارد شد ، شاهد بودم كه آن چنان هيبت آن سرور در او اثر كرده بود كه مدت طولانی روى پا ايستاد ولى حضرت به او اعتنا نكرد اما هر گاه فقير و بيچاره اى بر حضرت وارد مى شد ، حضرت بسيار خوشحال مى شد كه سبب تعجب همه ما مى گرديد .

 منتهى الامال : ج 2 ، ص 293

از آیت الله بهجت(ره) پرسیدم : راه رسیدن به حضور قلب در نماز چیست؟

ایشان پاسخ دادند: دو کار در کنار هم :

1. نمازگزار به وسوسه های شیطانی که غیر اختیاری پیش می آید، کاری نداشته باشد.

2.هروقت در نمازش توجه پیدا کرد، اختیاراً به غیر خدا توجه نکند.

سپس در توضیح این مطلب فرمودند: شیطان می خواهد اختیاراً انسان را متوجه غیر خدا کند. وقتی دید که در حال اختیار، به غیر خدا توجه نمی کند، او را رها می کند.

 محمدی ری شهری ، زمزم عرفان ، ص 86 

استادمطهری:

باطل به طفيل حق پيدا مى‌شود و با نيروى حق حركت مى‌كند؛ يعنى نيرو مال خودش نيست، نيرو اصالتاً مال حقّ است و باطل با نيروى حق حركت مى‌كند.

كفى كه روى آب هست، نيروى كف نيست كه او را حركت مى‌دهد، اين نيروى آب است كه او را حركت مى‌دهد. معاويه اگر پيدا مى‌شود و آن‌همه كارهاى باطل مى‌كند، آن نيروى اجتماعى را معاويه به وجود نياورده و ماهيّت واقعى آن نيرو «معاويه‌اى» نيست و جامعه در بطن خودش ماهيّت «معاويه‌اى» ندارد! باز هم پيغمبر(ص) است، باز هم ايمان است، باز هم معنويّت است، ولى معاويه بر روى اين نيرو سوار شده است.

يزيد هم كه امام حسين(ع) را كشت گفت: «قتل الحسين بسيف جدّه» يعنى حسين با شمشير جدّش پيامبر كشته شد! اين يک معناى درستى دارد، يعنى از نيروى پيامبر(ص) استفاده كردند و او را كشتند، چون براى تحريک مردم مى‌گفتند: «يا خيل الله ارْكبى و بالجنّة أبشرى» اى سواران الهى! سوار شويد و بهشت بر شما بشارت باد!

 استاد مطهری، نبرد حق و باطل، ص47

آیت الله مجتهدی تهرانے (ره):

بنشین و فڪر ڪن خداوند متعال چقدر به ما نعمت داده است خودش می فرماید: نمی توانید نعمت های من را بشمارید

یڪی از بزرگترین نعمـت خـداوند این است که ما هـر چه گناه مۍڪنیم او مۍپوشاند، اگـر مثلاً در پیشـانی مـا یڪ ڪنتور بود و هر یک گناه یک شماره می انداخت دیگر مـا آبـرو نداشتیم من نمۍتوانستیم زندگـے بڪنیم.

 یا اگـر به جـاے شماره انداختن بوے ظاهـری قرار داده بود دیگر ڪسی طرف دیگری نمی رفت؛ «لَوْ تَکاشَفْتُم مٰا تَدافـَنْتُم» اگر از گناهان یکدیگر باخبـر مےشُدید، یڪدیگـر را دفـن نمۍڪردید.

نبیّ اکرم صلّی الله علیه و آله به نقل از جَبْرَئِيلَ (علیه السلام) فرمودند که خدای تبارك و تعالى می فرماید‏:

برخى از بندگان مؤمن من هستند كه مى ‏خواهند عبادتى را انجام دهند ولى منصرفشان مى ‏كنم، تا عجب و خود بينى به ايشان راه نيابد و فاسدشان نکند،و عدّه ای از بندگان مؤمن من، سلامتى ايمان شان صرفاً با فقر است، به طورى كه اگر غنى(و دارا) شوند ايمانشان فاسد مى ‏شوديا بعضى ديگر هستند كه سلامتى ايمان آنها فقط با ابتلاء به بيمارى تأمين می گردد، لذا اگر جسمشان سالم شود، فاسد الايمان مى ‏شوندو به عكس جمعى از اهل ايمان مى ‏باشند كه تنها در صورت سالم بودن (مریض نبودن) ايمانشان سالم مى ‏ماند، از اين رو اگر آنها را مبتلا به بيمارى كنم ايمانشان فاسد مى ‏گردد،بنا بر اين با علم به قلوب و دلهاى بندگان، بين ايشان تدبير مى ‏كنم، چون من عالم و *خبير* هستم.

(خبیر یعنی کسی که اسرار و باطن افراد را با جزئیات کامل و بدون کاستی میداند.)

علل الشرائع ج ۱ ص ۱۲

از مرحوم ميرزا جواد ملكى تبريزى نقل شده كه فرمود:

آيا هيچ شده است كه خود را در صدق بندگى امتحان كنيد تا بدانيد آيا بنده ى خداييد يا نه؟

تصور كنيد با زن و فرزند خود به قصد زيارت كربلا مهيّاى حركت سفر نموده و با زحمت فراوان و هزينه ى زياد تا لب مرز برسيد.

ولى در آن جا مى بايست یک عمل حرامى (مانند كشف حجاب يا نظر اجنبى به همسر و دختران همراه) را مرتكب شويد تا مقدّمه ى خروج از گمرك و گرفتن گذرنامه و مجوّز عبور از مرز باشد؛

 در اين صورت خود را چگونه مى يافتيد؟

آيا با خود مى گفتيد: اين يك حرام عيب ندارد، ما كه اين همه زحمت كشيده و هزينه نموده ايم تا به اين جا رسيده ايم، بگذار عبور كنيم؛

و يا با كمال شجاعت و مردانگى وبا آن همه رنج و دورىِ راه و تحمّل مخارج،با عائله ى خود برمى گشتيد؟

 زيرا كسى كه فرموده: زيارت مستحبّ است و همان كسى كه من به قصد زیارت او آمده ام، ارتكاب حرام را جايز نمى داند .

هيچ گونه نگرانى و ناراحتى نباید باشد،چرا كه من بنده ام، من مى خواستم زيارت حضرت سيّد الشّهدا (عليه السّلام ) را براى رضاى خدا انجام دهم، نه براى خواهش دل خود.

اگر براى خداست که خدا مى فرمايد: كار حرام را انجام نده و با انجام گناه به زيارت نرو، اگر اين طور نكرد و برنگشت، يقينا ناقِصُ الإيمان است…

بنده ى با ايمان بايد تسليم فرمان و حكم الهى باشد، نه تابع خواسته هاى خود و مطيع نفس و شيطان…

 مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت(قدس سره)

آيت الله مرعشي نجفي - رحمه الله عليه مي‏فرمودند: «من خيلي بارم سبك است و هيچ نگراني ندارم،

تنها يك چيز مرا زجر مي‏دهد و آن اين است كه مي‏ترسم در ايام زندگيم نوشته من يا صحبتهاي من در هر موردي باعث شده باشد كه حقي ناحق شود،

يا در همسايگي ما گرسنه‏اي بوده باشد و ما غذاي سير خورده باشيم كه و الله و بالله و تالله اگر چنين چيزي بوده من آگاهي نداشته‏ام و نصيحت مي‏فرمودند كه شما هم بارتان را سبك كنيد و از تجمل پرستي و (داشتن) خانه (های) بزرگ و… بپرهيزيد، كه همه چيز ظرف چند دقيقه نابود مي‏شود.»

 عقيقي بخشايشي - فقهاي نامدار شيعه، ص 566