کفاره تاخیر
آیا بر زن در دو سالی که شیر میدهد غیر از کفاره شیردهی، کفاره تأخیر نیز واجب است؟
سوال:
زنی که در ماه رمضان بچه شیر میدهد و روزه گرفتن برای خود یا بچه اش ضرر دارد و تا رمضان سال آینده به علت شیردهی نتوانسته روزه هایش را قضا کند.
حال: 1. آیا بر چنین زنی در دو سالی که شیر میدهد غیر از کفاره شیردهی، کفاره تأخیر نیز واجب است؟
2. آیا بر این زن بعد از دو سال شیردهی که عملاً میتوانست روزه هایش را قضا کند و تا رمضان آینده قضا نکرد کفاره تأخیر واجب است؟ و باید دو کفاره پرداخت کند؟
پاسخ مراجع عظام تقلید:
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
زنی که در دو سال متوالی به دلیل عذر شرعی، روزهی ماه رمضان را نگرفته، اگر عذر او در خوردن روزه، خوف از ضرر روزه بر جنین یا کودکش بوده باید علاوه بر قضا، برای هر روزی فدیه هم بپردازد [و کفاره تأخیر ندارد، ولی] چنانچه قضا را بعد از رمضان، تا ماه رمضان سال بعد بدون عذر شرعی به تأخیر انداخته علاوه بر قضا و فدیه، کفارهی تأخیر هم بر او واجب است. اما اگر روزه برای خودش ضرر داشته و به جهت ضرر داشتن قادر بر قضای روزه تا ماه رمضان سال بعد نبوده، فقط باید برای هر روزی فدیه بپردازد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
زنـى کـه بـچه شیر مىدهد و شیر او کم است چه مادر بچه یا دایه او باشد، یا بى اجرت شیر دهد ، اگـر روزه بـراى خودش یا بچه اى که شیر مى دهد ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست، و باید براى هر روز یـک مـد طعام به فقیر بدهد، و در هر دو صورت روزه هایى را که نگرفته باید قضا نماید، ولى بنابر احتیاط واجـب ایـن حـکـم اخـتصاص به موردى دارد که شیر دادن بچه منحصر به همین راه باش، و اما اگر راه دیـگـرى بـراى شـیر دادن بچه باشد - مثلاً این که چند زن در شیر دادن او شرکت کنند - ثبوت این حکم محل اشکال است. واگر قضای آن را یک سال تأخیر بیاندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر روزعلاوه بر قضا همان مقدار غذا را به یک فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمى شود.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
زنانی که بچه شیر میدهند خواه مادر بچّه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمی شیر آنها و ناراحتی بچّه شود روزه بر آنها واجب نیست، ولی برای هر زمان همان کفّاره (یک مدّ طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کنند، امّا اگر روزه برای خودشان ضرر داشته باشد، نه روزه واجب است و نه کفّاره، ولی باید بعداً روزه هایی را که نگرفته اند قضا نمایند.
دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
1. بلی، در فرض سوال کفاره تأخیر واجب است یعنی باید دو کفاره بدهد، یکی کفاره خوردن روزه در حال شیر دهی و یکی هم کفاره تأخیر بخاطر ادامه شیر دهی تا سال بعد که نتوانسته قضای روزه ها را بگیرد.
2. اگر منظور این است که دو کفاره تأخیر بدهد.خیر، چنین زنی فقط یک کفاره تأخیر دارد.
استفتا از دفاتر آیات عظام