عنوان تحقیق : معنويت در هنرهاي اسلامي و نمودهاي عيني و ذهني آن
محقق: سميه آرد ي شيشوان

چكيده
بنام زيباي مطلق كه هر چه آفريده زيباست. آن جميلي كه به جمال خويش متجلي است. هنر مبتني بر شناخت و آفرينش زيبايي است. هم بيان زيبايي واقعيت ها و هم بيان واقعيت هاي زيبا ست. آنچه امروزه به معناي هنر آمده، هنر به معناي خاص است كه با ابداع سر و كار دارد. اصل هنر در ابتدا به صورت سونر به معني نيك مردي و نيك زني است. به تعبير ديگر هنر جلوه محسوس ديدار است.اگر هنرمند و يا هر انسان ديگري خود را بشناسد، به يقين خدا را خواهد شناخت و هرگز اثري نخواهد آفريد كه بر خلاف رضايت آفريدگار باشد و هويت همان ذات مقدس پروردگار است.
هنر و دين دو چيز تفكيك ناپذيـرند و جدايي كار و هـنر از شاخـصه هاي دنياي جديد است. هنر و دين در تاريخ ارتباط تنگاتنگ و ملموسي باهم داشته اند، اصحاب فتوت و اصناف هنروران ارزش معنوي كار و مراتب آن، پيشه وران و تعاليم معنوي گوياي اين مطلب است.هدف از آفرينش آفريدگان (انسان) و نيايش خلاق نسبت ماهوي هنر و دين را مشخص مي كند. هنر در عالم شرق همان معرفت قدسي است. همان عالم قدسي و تجلي آن در عالم ملك است. فايده هنر براي روح هنرمند اين است كه با علم به اينكه انسانهايي به اثر هنري او خواهند نگريست و رشد و كمال و سقوط آن انسانها در خود هنرمند نيز اثر خواهد كرد همه استعدادهاي خود را به كار مي اندازد تا اثر او به رشد و كمال منجر شود. هنر براي انسان است در حيات معقول همانند آب حيات كه هنرمند از طبيعت به دست مي آورد. در كليه آثار هنري وحدت خاصي به چشم مي خورد.( نور و سير به باطن) هنرمند در پرتو چنين تفكري در مقام سلوك و ديدار حقيقت اشياء است. روح هنر اسلامي سير از ظاهر اشياء به باطن آنها است . هنر اسلامي جلوه حسـن و جمـال الهـي اسـت و ايـن دو قطـب هنـر اسلامـي را تشكيـل مي دهد.مباني هنر اسلامي ( روح هنر اسلامي) بيانـگر قانونـي اسـت كـه بـه مستـقيم ترين وجـه وحـدت در كثـرت را نمـودار مي سازد.مسجد كبود به عنوان فيروزه جهان اسلام، مركز هنر اسلامي از جمله خوشنويسي، معماري، طراحي سنتي، كاشيكاري مي باشد.
اين پژوهش متشكل از 3 فصل مي باشد كه فصل اول مباني نظري هنر اسلامي را بيان مي كند و تعاريف هنر و هويت هنري را نمايان مي سازد، و شامل عناوين نسبت هنر و دين، بينش فلسفي درباره هنر و در آخر آيا هنر براي هنر است يا انسان….) .فصل دوم با عنوان هنر اسلامي است كه مباني هنرهاي تجسمي در اسلام، روحانيت در هنر، مباني هنر اسلامي، ارتباط هنر و معنويت اسلامي و سهم هنرهاي زيبا در تعليم مسلمانان را بيان مي كند.فصل سوم كه بيشتر بهد صورت عملي پي ريزي شده، اشاره به مسجد به عنوان پايگاه هنر اسلامي دارد و مسجد كبود را به عنوان يكي از نمونه هاي هنر اسلامي ذكر مي كند و به بررسي كاشيكاري، معماري، و… پرداخته و در آخر كار عملي CD ، تابلو كاشيكاري و تابلو طراحي سنتي ارائه مي گردد.
نتيجه پژوهش اشاره به تقدس هنر اسلامي و يكي از اركان ترويج اسلام بيان مي دارد.