علت اینکه علما و عرفا نسبت به قیامت و معاد اضطراب دارند، این است که آنها قیامت را خوب شناخته‌اند و اگر من از قیامت ترسی ندارم، علت این است که من شناخت درستی نسبت به قیامت پیدا نکرده‌ام، نه اینکه قیامت ترسی ندارد!

اگر کودک خردسال به یک حیوان درنده نزدیک می‌شود، این از شجاعت او نیست، بلکه از جهل و عدم شناخت او نسبت به آن حیوان است. اگر او نیز به خطرات این حیوان آشنا بود، او نیز از آن وحشت داشت و به آن نزدیک نمی‌شد اگر ما هم مثل علما شناخت درستی نسبت به معاد داشتیم، ماهم کمی از آن می‌ترسیدیم.
حال با این مقدمه به این بیان استادالعرفاء ملاحسینقلی همدانی درباره معاد توجه کنید:

‼️چگونه غافلی از عقوبات سخت او(خدا)؟
مگر نمی دانی که ما بین مرگ و قیامت هزار غصه هست و آسان ترین آنها تلخی جان کندن است؟
چرا از شداید قیامت، غافلی؟
امان از روزی که از دهشت و وحشت او، مقربین در خوف و اضطراب می باشند.
چرا نباشند؟ از روزی که زمینش و هوایش آتش؛و جهنم به اطراف خلایق محیط؛
و ملایک غلاظ و شداد در بگیر و ببند.
نیکان در وحشت و اضطراب و بدان در شکنجه و عذاب،آفتاب در بالای سر و زمین گرم تر از کوره آهنگر.
 خطر حساب از یک طرف و دهشت صراط از یک طرف،کار هنوز به جهنم نرسیده، از آتش و سلاسل و اغلال او بگویم یا از مار و عقربهایش بیان نمایم؟
خلاصه، اینها مختصرنویسی است و این فقراتی که گفته شد، از هزار یک بیان نشد…

 هفته نامه صبح صادق، شماره 485 / پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه علمیه