چرا سوره توبه بسم الله ندارد؟
پاسخ این سوال را چگونگی شروع این سوره به ما میدهد، زیرا این سوره در واقع با اعلان جنگ با دشمنان پیمان شکن، و اظهار برائت و بیزاری و پیش گرفتن یک روش محکم و سخت در مقابل آنان آغاز شده است، و روشنگر خشم خداوند نسبت به این گروه است و با بسم الله الرحمن الرحیم که نشانه صلح و دوستی و محبت و بیان کننده صفت رحمانیت و رحیمیت خداست، تناسب ندارد.
مرحوم طبرسی از امام علی (ع) چنین نقل میکند:” لم تنزل بسم الله الرحمن الرحیم علی راس سوره برائه، لان بسم الله للامان و الرحمه و نزلت برائه لرفع الامان والسیف فیه!”
گروهی نیز معتقدند چون این سوره در حقیقت دنباله سوره انفال است، زیرا در سوره انفال پیرامون پیمانها سخن گفته شده، لذابسم الله در میان این دو ذکر نشده است.
مرحوم طبرسی از امام صادق(ع) چنین نقل میکند که فرمود: “النفال و برائه واحده.”
و هیچ مانعی ندارد که علت ترک بسم الله هردو موضوع باشد، که به یکی در روایات نخست و به دیگری در روایات دوم اشاره شده است.
تفسیرنمونه، جلد هفتم،ص۲۷۳