دل باید پاک باشه، نماز و روزه بهانه ست! هرجور دلت مبخواد با خدا صحبت کن! عبادت به نماز نیست!

برخی دین و دینداری را اینگونه جلوه میدهند که صرف ایمان داشتن در دل به خداوند و ارتباط دلی با معبود کفایت میکند!

امام باقر(علیه السلام) در دوران خود با نقل حدیثی از امیرالمومین به این شبهه پاسخ داده اند:

ابوالصّباح میگوید: شنیدم که حضرت باقر(علیه السلام) فرمود که علی(علیه السلام) مکرّر میفرمود:"اگر ایمان همین گفتنِ شهادتین بود و انسان فقط با اعتراف به وحدانیّت خداوند و رسالت پیغمبر مؤمن میشد، دیگر روزه و نماز و حلال و حرام نازل نمیشد! چنین شخصی میشد مؤمن و جایگاهش هم میشد بهشت"!

علی(ع) مکرّر میگفتند اگر ایمان گفتنِ شهادتین است، پس اینها برای چه نازل شد؟!

معلوم میشود که صِرف گفتنِ شهادتین ایمان نیست. این اشاره دارد به آن مطلبی که ایمان، جایگزین شدنِ «دین» در دل و پذیرشِ قلبیِ آن بیان صادره از مقام رُبوبی است که به وسیلة انبیا به ابنای بشر ابلاغ میشود.

دین هم مُرکّب از «اصول و فروع» و «علم و عمل» است. بنابر این هیچ مانعی ندارد که کسی مسلمان ظاهری باشد و همة احکام ظاهری و فقهی اسلام دربارة او اجرا شود، ولی در عین حال مؤمن نباشد.

بحارالانوار، ج 66، ص 19