پاداش اعمال به اندازه ی عقل انسان!
شخصى به نام سليمان ديلمى مى گويد: به امام صادق(علیه السلام) عرض كردم :
فلانى در عبادت و ديندارى خیلی خوب و عالیست و …..
امام صادق فرمود: عقلش چگونه است ؟
عرض كردم : نمى دانم.
امام فرمود: ان الثواب على قدر العقل:
به راستى پاداش عمل به اندازه عقل است.
آن گاه فرمود:
مردى از بنى اسرائيل در مكانى بسيار سر سبز و خرم ، خدا را پرستش مى كرد.
فرشته اى از آنجا مى گذشت ، او را ديد، عرض كرد: پروردگارا! مقدار پاداش و ثواب اين بنده ات را به من نشان بده !
خداوند ثواب مرد عابد را به فرشته نشان داد،ثواب مرد به نظر فرشته خيلى اندك آمد.
لذا تعجب كرد كه چرا با آن همه عبادت ثوابش كم است…
خداوند فرمود: برو پيش او و با وى همنشين باش تا قضيه برايت روشن گردد.
فرشته به صورت انسانى نزد او آمد.
عابد از او پرسيد: تو كيستى ؟
فرشته پاسخ داد: من بنده عابدى هستم
سپس گفت:عجب جاى خوش آب و هوا و باصفايى دارى، كه تنها شايسته عبادت است .
عابد گفت : آرى ! از هر لحاظ خوب است ، ولى اينجا يك عيب دارد.
فرشته پرسيد: آن عيب كدام است ؟
گفت : كاش خداى ما الاغى داشت ! اگر پروردگار ما الاغى داشت او را در اينجا مى چرانديم كه اين گياهان سرسبز و خرم ضايع نمى شد.
فرشته پرسيد: آيا پروردگار تو الاغ ندارد؟
عابد گفت : نه ! اگر الاغى داشت ، اين علف ها تباه نشده و بى فايده از بين نمى رفت…
سپس خداوند به فرشته وحى نمود كه من به اندازه عقل او پاداش مى دهم ، براى اينكه عقلش كم است ، پاداشش نيز اندك است .
بحار ج 1، ص 84 و ج 14، ص 506.