چرا کیفیت اجرای نماز از سوی پیروان مذاهب گوناگون اسلامی با یکدیگر تفاوت دارد؟ منشأ اختلاف در کجاست؟ پیامبر اسلام (ص) چگونه نماز می‌گزارد؟ احمدعلی طاهری ورسی در کتاب «نماز پیامبراعظم (صلی الله علیه و آله) و دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی» می‌کوشد با استناد به منابع و مدارک به این پرسشها پاسخ بدهد.

نماز پیامبر اسلام (ص) از منظر مذاهب اسلامی

 کتاب نماز پیامبر اعظم(ص) نوشتاری است درباره تببین و بررسی کیفیت نماز حضرت رسول(ص) و چگونگی آن، که علی(ع) در برابر شیوه‌های دیگر، بر انجام آن اصرار داشته است. مؤلف، در این کتاب به بخشی از اختلافات مسلمانان در کیفیت نماز پیامبر(ص) اشاره کرده و بررسی ادله آن‌ها را مورد توجه قرار داده است.

نویسنده با طرح این سؤال که چه اختلاف و تغییری در نماز مسلمانان پدید آمده بود که مسلمانان پس از 25 سال از رحلت رسول اکرم(ص)، با نماز علی(ع) به یاد نماز آن حضرت افتادند. او به ضرورت پرداختن به این بحث اشاره می‌کند و در پیشگفتار کتاب می‌گوید: عقل حکم می‌کند که هر مسلمان کیفیت ادای نماز رسول اعظم(ص) را در منابع اسلامی جست‌وجو و آن را کشف کند، زیرا تنها راه عبادت و بندگی خداوند متعال، متابعت و پیروی از رسول مکرم اسلام(ص) است.

به تعبیر مؤلف یکی از مناسب‌ترین راه‌ها برای دستیابی به کیفیت نماز رسول اسلام (ص) درعصر حاضر، بررسی منابع حدیثی، آرا و نظریات فقهای مذاهب اسلامی است که به صورت مقارن، عالمانه و دور از هر گونه تعصب و تقلیدهای کورکورانه، مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.

این کتاب در شش بخش تنظیم و تدوین شده است. نویسنده در بخش نخست تلاش کرده است منشأ تشریع اذان رسول خدا (ص) و تعداد فصل‌های آن را که در عصر آن حضرت گفته می‌شد، بیان و با طرح دیدگاه مذاهب اسلامی به بررسی و توضیح ادله آن‌ها بپردازد.

دربخش دوم کتاب وجوب یا عدم وجوب قرائت سوره حمد در نماز رسول اکرم (ص) بررسی شده و در این فصل بحث وجوب «بسم‌الله …» در آغاز سوره حمد و کیفیت قرائت آن و همچنین موضوع دست روی دست قرار گرفتن درحال قرائت حمد و گفتن «آمین» در پایان آن مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. در این فصل نویسنده با ارائه ادله در پی اثبات این بوده است که رسول خدا (ص) بعد از حمد یک سوره کامل از قرآن خوانده و در پایان رکعت دوم و پیش از رکوع، قنوت را انجام می‌داده است.

در بخش سوم، محل گذاشتن پیشانی بر زمین در حال سجده و شرایط آن از دیدگاه مذاهب اسلامی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و مولف در خلال این بخش روایات گفتاری و حکایت‌کننده فعل و عمل رسول اکرم (ص)، اهل بیت (ع) و صحابه را دسته‌بندی و مضمون آنها را بررسی و ارزیابی کرده است.

دربخش چهارم کتاب، جواز و عدم جواز جمع بین نمازهای ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا، مورد بحث قرار گرفته است.

بخش پنجم کتاب به بررسی دیدگاه‌های فقهای مذاهب اسلامی درباره نماز مسافر و وجوب و جواز قصر اختصاص پیدا کرده است. این فصل می‌کوشد ثابت کند که حضرت رسول (ص) هرگز در سفر، نماز چهار رکعتی نخوانده است. سپس سرآغاز و تاریخچه استمرار روشی متفاوت در میان مسلمانان را بیان کرده است.

مؤلف درفصل ششم به ارزیابی و تبیین فتواها و دلایل فقهای مذاهب اسلامی درباره تعداد رکعات و چگونگی برپایی نافله ماه رمضان پرداخته است و با استناد به ادله موجود درمنابع معتبر اسلامی در اثبات این کوشیده است که رسول خدا (ص) نافله ماه رمضان را هرگز با جماعت نخوانده است.