عقل عملی و عقل نظری در باب موسیقی
14 مهر 1396
علامه جوادی آملی:
همان طور که خنده صادق و کاذب وجود دارد، گريه صادق و کاذب هم وجود دارد؛ گاه انسان با يک طنز ادبی ظريف، می خندد؛ که خنده ای صادق است.
گاهی هم با قلقلک می خندد که کاذب و بی ارزش است.
گريه هم اين گونه است:
گاه انسان برای مظلوميت امام حسين(ع) گريه می کند. گاهی هم با مارشِ عزا، بی آنکه متوفی را بشناسد، اشک می ريزد که اشکی کاذب است!
موسيقی ممکن است چنين خطری داشته باشد؛ يعنی اشکی کاذب به همراه بياورد و ما خيال کنيم که در عقل عملی ما، نرمش ايجاد کرده است.
اين مشکل موسيقی های به اصطلاح عرفانی است.
برخی موسيقی ها هم، مسلّماً مخرّب و مخدّرند و موجب نافرمانی عقل عملی از عقل نظری می شوند و انسان را در دام گناه می افکنند…