سوال:

آیا با شنیدن نام پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) و یا شنیدن آیه صلوات هنگام نماز یا غیر نماز، ذکر صلوات واجب است یا مستحب ؟ در صورت تکرار نام حضرت یا آیه صلوات وظیفه در هنگام نماز چیست؟

پاسخ:

تمام مراجع معظم تقلید در توضیح المسائل خودشان حکم به استحباب صلوات در هنگام شنیدن نام مبارک پیامبر اکرم (ص) نموده اند. و این حکم شامل حال نماز هم می شود.

امام خمینی (ره) می فرماید: «هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول (ص) مانند محمد و احمد، یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یا بشنود، اگر چه در حال نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.»(1)

آیة الله مکارم شیرازی (حفظه الله) می گوید: «صلوات بر پیغمبر و آل او (ع) بعد از نماز یا در حال نماز و هم چنین در سایر حالات از مستحبات موّکد است هر موقع نام مبارک حضرت رسول (ص) خواه محمد باشد یا احمد و هم چنین لقب و کنیه آن جناب را مانند مصطفی و ابوالقاسم بشنود صلوات بفرستد، حتی اگر در نماز باشد. (2)

قابل توجه است از عبارات فقهاء عظام که به صورت مطلق بیان فرمودند (هر وقت انسان اسم مبارک حضرت …) استفاده می شود که در صورت تکرار نام حضرت یا آیه صلوات، تکرار صلوات نیز مستحب است. البته بدیهی است که تکرار صلوات تا جایی استحباب دارد که انسان را از صورت نماز گزار خارج ننماید.
در مورد آیه صلوات حضرت علی (ع) می فرماید: «هنگام خواندن آیه “ان الله و ملائکته یصلّون علی النبی” چه در نماز باشید یا غیر آن، بر آن حضرت بسیار صلوات بفرستید.».(3)

پی نوشتها: 
[1] . رساله توضیح المسائل نه مرجع ، تدوین و تطبیق: لطیف راشدی و سعید راشدی، ص 632، مسأله 916

[2] . همان، ص 632 .

[3] . الحرّانی، ابو محمد حسن بن علی بن الحسین بن شعبة، تحف العقول ، ج 1 ، ص 201، با ترجمه جعفری، بهزاد، نشر صدوق تهران، چاپ اول؛ 1377.