حجت الاسلام والمسلمین غفاری :

یکی از فلسفه‌های وضو در مسح کشیدن سر، این است که خدایا! اگر غیر تو را در فکرم آورده‌ام، هم توبه می‌کنم و هم می‌شویم… آیا این چنین حالی داریم در وضو؟!  آمدند محضر رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) ، عرض کردند : یا رسول الله! برای حضور قلب در نماز چه کنیم؟!

فرمودند : دقت در اذان و اقامه کن! در یک جای دیگر همین سؤال را کرده‌اند و رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند: دقت در وضو کن! وضو که می‌سازی، دقت کن! ببینید عزیزان من! غیر از فلسفه ظاهری(بهداشت و مسائل دیگری که فرموده‌اند)، این‌ها سر جایش؛ ولی اصلش یک بهانه است، هم‌چنان که رکوع و سجود و اذکار نماز همه بهانه است، که به ملکوت برسیم و ارتباط با ملکوت پیدا کنیم. این وضو هم احتمال می‌دهیم که چنین معانی داشته باشد…

 یعنی وقتی شما آب را می‌پاشید تا به صورت بزنید(غیر از آن‌هایی که فرمودم)، مستحب است این کار را بکنید، چشم‌هایتان را باز کنید تا آب وضو داخل چشم شما شود، وقتی صورت را می‌شویید، یعنی این که خدایا! اگر این وجه من، به غیر تو توجه کرده است، هم توبه می‌کنم، که به غیر تو توجه کرده و هم می‌شویم… استنشاق و مزمزه و… هم همین معنا را می‌دهد… یعنی اگر برای غیر تو نفس کشیده ام(چقدر عالی است…) (غیر از مسائل بهداشتی) این را هم، هم توبه می‌کنم و هم می‌شویم… یعنی این شستن ظاهری، باعث می‌شود که انسان توجه به اصل معنا کند.

 اگر آب را هم 3 بار در دهان بریزیم، در این 3 بار… إن شاءالله توبه قبول است؛ لذا می گوییم اگر غیبتی، اگر تهمتی، اصلاً اگر برای غیر تو حرفی زده‌ام، می‌شویم. و انسان با این شست‌وشو و با این سلامت، وارد بر نماز شود، ببین چه حالی پیدا می‌کند!… وقتی که دست راستش را می شوید، می‌گوید اگر این دست من به جایی خورده است یا چیزی نوشته که رضای تو در آن نبوده است، هم توبه می‌کنم و هم می‌شویم… دست چپ هم این‌چنین… مسح‌های پا… با این پا اگر جایی رفته‌ام و قدمی برداشته‌ام که تو راضی نبودی، دیگر توبه می‌کنم و نمی‌روم!… و یقیناً توبه کردی پاک شدی… یقینا حضور قلب در نماز پیدا می‌کنی… این(نسخه)، اورژانسی است.

 از مرحوم میرزاجوادآقاملکی‌تبریزی(رحمة‌الله‌علیه) هست که می‌فرماید: بعضی‌ها وضو دارند؛ ولی می‌گوید: شما حتما نزدیک نماز دوباره وضو بگیر؛ چون ظاهر وضو هست؛ ولی باطن وضو در اثر اشتغال به غیر، رفته… باطن وضویی وجود ندارد! لذا دوباره بگیر؛ اما با این توجه! لذا وقتی که مسح هم می‌کشد، می‌گوید: خدایا اگر غیر تو را در افکارم جا دادم، می‌شویم و توبه می‌کنم. شما با این توجه، وارد بر نماز شوید، ببینید چه حالی پیدا می کنید.