بر مبنای حوادث نیز نهضت ایرانیان به چهار ﻣﺮﺣﻠﻪ تقسیم می شود؛

ﺍﻭﻝ: ﺁﻏﺎﺯ ﻧﻬﻀﺖ ﺁﻥ ها ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺩﻯ ﺍﺯ ﻗﻢ ﺗﺎ ﻭﺭﻭﺩﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ.

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ: ﺩﺍﺧﻞ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻰ ﻃﻮﻟﺎﻧﻰ، ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﺷﻤﻦ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ.

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮﻡ: ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻋﻠﺎﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﭙﺎ ﺷﺪﻥ ﻗﻴﺎﻡ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺁﻧﺎﻥ.

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ: ﺳﭙﺮﺩﻥ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﺑﺪﺳﺖ ﺗﻮﺍﻧﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻬﺪﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﺟﺴﺘﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻘﺪﺱ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ.

ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ، ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ اولین مرحله ی ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻥ ﺧﺮﺍﺳﺎﻧﻰ ﻭ ﺷﻌﻴﺐ ﺩﺭ ﺍﺛﻨﺎﻯ ﺟﻨﮓ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻮﻗﻮﻉ ﻣﻰ ﭘﻴﻮﻧﺪﺩ، ﺑﮕﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﻟﺎﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﻧﺒﺮﺩﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻦ،ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺳﻴﺪ ﺧﺮﺍﺳﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﻣﻰ ﮔﺰﻳﻨﻨﺪ ﮔﺮﭼﻪ ﻭﻯ ﺍﺯ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺼﺐ ﺧﺮﺳﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ، ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ، ﺳﭙﺲ ﺳﻴﺪ ﺧﺮﺍﺳﺎﻧﻰ، ﺷﻌﻴﺐ ﺑﻦ ﺻﺎﻟﺢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﺢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮﻣﻰ ﮔﺰﻳﻨﺪ.

عصر ظهور - علامه کورانی- ص ۲۱۷