سوال:
مقصود از حرم اهل بیت علیهم السلام کدام قسمت است؟
زیر گنبد است یا همه اطراف حرم و رواق ها را هم شامل می شود؟

پاسخ:

 امام (ره): بنابر احتیاط واجب، رواق ها نیز ملحق به داخل حرم است و اشخاص جنب، حایض و نفسا نمی توانند در آنها توقف کنند؛ ولی اگر رواق ها خیلی دور باشند، توقف جنب و حایض در آن قسمت ها اشکال ندارد. [1]

 آیات عظام: بهجت، خامنه ای، سیستانی، صافی و مکارم: مقصود از حرم همان زیر گنبد و اطراف ضریح است؛ از این رو توقف اشخاص جنب، حایض و نفسا در رواق ها اشکالی ندارد. [2]

توجه: در بعضی از نقاط اطراف حرم امامان معصوم علهیم السلام مساجدی وجود دارد که به جهت مسجد بودن، توقف جنب و حایض و نفسا در آنها جایز نیست.

 پی نوشت:
[1]. امام، توضیح المسائل، م 355.
[2]. بهجت، خامنه ای، سیستانی، صافی و مکارم: استفتا.
 برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج1.

سوال: گر کسی از ما مبلغی قرض بخواهد و ما احتمال قوی بدهیم که برنخواهد گرداند، آیا جایز است به دروغ بگوییم که این مبلغ را نداریم؟

آیت الله خامنه‌ای: دروغ جایز نیست، ولی توریه اشکال ندارد و توریه یعنی صحبت کردن به‌گونه‌ای که شنونده معنای ظاهری را بفهمد ولی گوینده معنای خلاف ظاهر را اراده کند.

 آیت الله سیستانی: توریه جایز است یعنى سخنى را بگوید که ظاهر آن دروغ است ولى او معنایى را قصد کرده که دروغ نیست، هر چند خلاف ظاهر باشد.

آیت الله شبیری زنجانی:‌ در موارد مذکور توریه جایز است؛ البته توریه نباید به سلب اعتماد دیگران از انسان بیا‌نجامد.

 آیت الله صافی گلپایگانی :
۱. دروغ جایز نیست می‌توانید در صورت نیاز توریه کنید.
۲. قرض دادن مستحب است، می‌توانید ندهید.

آیت الله نوری همدانی: قرض دادن ثواب بسیار دارد و سزاوار است انسان مستقرض را رد نکند ولی در موارد ضرورت، توریه بلامانع است.

مقام معظم رهبری :

لباسشویی ها متفاوت است. ولی به طور کلی، پس از برطرف شدن عین نجاست، چنانچه ماشین متصل به لوله است و آب متصل به لوله، در داخل ماشین به لباسها و همه قسمتهای داخل ماشین می رسد و از آن جدا و خارج می شود، محکوم به طهارت است.

همچنین اگر ماشین به لوله متصل نیست ولی دوبار لباسهای نجس در آب قلیل شسته می شود و غساله آن جدا می گردد، محکوم به طهارت است؛ در هر صورت تشخیص بر عهده شخص مکلف است.

برخی از مردم پس از استخاره، وقتی به نتیجه دلخواه نمی رسند، آن را تکرار می کنند.
در حالی که هيچ‌گاه تجديد استخاره درست نيست؛ مگر اينكه مدّت قابل ملاحظه‌اى بگذرد يا شرايط مورد استخاره تغيير كند.

استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 فردی یک سال قبل مبلغی پول  به کسی داده که با آن پول کار کند و توافق کرده اند ماهیانه فلان مقدار سود بگیرد آیا این نوع سود گرفتن مشکل شرعی دارد؟
تکلیف سود های گرفته شده چیست؟

 پاسخ:

آیت الله خامنه ای: در فرض سؤال تمام سودهای معاملات انجام گرفته مال صاحب پول می باشد و عامل فقط باید اجرت عمل خود را بگیرد.

آیت الله مکارم: در صورتی که با این سرمایه، فعالیت اقتصادی سالم انجام دهد و مجموع سود حاصل بیش از سودی باشد که به صاحب سرمایه پرداخت میکند، اشکالی ندارد و چنانچه بیشتر نباشد، باید درصدی از سود را قرار دهند.

 آیت الله شبیری: قرار مذکور ربا و باطل است . می توانید در قالب مضاربه عمل نمایید.
راه دیگر این است که شما پول را به عنوان قرض الحسنه به او بدهید بدون این که شرط پرداخت سود کنید و او در مقابل، بدون این که خود را ملزم و بدهکار ببیند داوطلبانه مبلغ مذکور را به شما پرداخت کند.

سودهایی را که قبلا گرفته اید مالک نبوده اید و باید به او برگردانید اما اگر او با علم به این که سودهای گذشته به او تعلق دارد به این که مال شما باشد راضی است مشکلی نخواهد بود.

 آیت الله وحید: این مضاربه ی فاسد است و چنانچه به جهت فقدان بعضِ امورِ معتبرِ در صحّت ، مضاربه فاسد باشد ، تمام سود مال مالك است ، و مالك: باید اجرة المثل عمل را به عامل بدهد ، و در صورتى كه اجرة المثل بیشتر از سهمى باشد كه در قرار داد براى عامل معیّن شده ، احتیاط واجب آن است كه عامل و مالك در مقدار زاید صلح كنند.

آیت الله فاضل : اگر طبق قانون شرعی مضاربه یا مشارکت به کسی پول بدهد که با آن پول کار کند و در صدی معین از درآمد کار با پول را در هرماه به صاحب پول بدهد و سهم صاحب پول از در صد در آمد کار با پول را در اول قرار معلوم کنند،

طبق یکی از این قوانین شرعی اگر رعایت شود گرفتن سود اشکال ندارد اما اگر بدون رعایت قوانین شرعی ، صرف دادن پول و گرفتن هرماه سیصد هزار تومان سود باشد، ربا و حرام است و هر مقداری که ربا گرفته باید به صاحبش برگرداند. یعنی به کسی که از آن کس ربا گرفته برگرداند.

 استفتاء ‌از سایت مراجع عظام

 سوال :

 قیام بعد از رکوع چیست؟

 پاسخ:

 همه مراجع: بعد از تمام شدن ذکر رکوع، نمازگزار باید راست بایستد و [1] وقتی بدن آرام گرفت، به سجده رود و اگر به عمد، پیش از ایستادن یا [2] پیش از آرام گرفتن بدن، به سجده برود، نمازش باطل است. [3]

 پی نوشت:
[1] و [2]. سیستانی: بنابر احتیاط واجب.
[3]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1040؛ امام، تحریرالوسیله، ج 1، القول فی الرکوع، ص 311، م 8؛ امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، الرکوع، قبل از م 1، الرابع؛ بهجت، توضیح المسائل، م 850 و وسیله النجاه، م 731 و استفتائات، ج 2، س 1878؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1005.

سوال:
 خریدن اجناسی که بصورت قاچاق وارد کشور شده است چه حکمی دارد؟

 پاسخ:

 آیت الله خامنه ای: خرید و فروش اجناس قاچاق باید با مقررات دولت اسلامی باشد و چنانچه دولت مزاحمتی ندارد و در بازار فروخته می شود مانع ندارد.

آیت الله مکارم شیرازی:‌ در صورتي که دولت از خريد و فروش اين اجناس در بازار داخلي ممانعتي به عمل نمي آورد، مانعي ندارد.

 استفتا از سایت مراجع عظام

سوال:
 اگر فردی از گناه دو نفر که زنای محصنه است خبر و یقین داشته باشد(اقرار دو طرف به گناه زنا )آیا شرعا وظیفه دارد آنها رابه دادگاه و قانون جهت مجازات معرفی کند؟

 پاسخ:
 خیر جایز نیست.اما شخصی را که هم جنس خودش است نهی از منکر نموده و عواقب ارتکاب آن گناه کبیره را به او متذکر گردد.

 استفتا از سایت مراجع عظام

افرادی‌ که دارای‌ دندان پر شده یا با روکش ثابت هستند، در صورتی‌ که داخل دهانشان با خون نجس
شود آیا با از بین رفتن خون دهانشان پاک می‌ شود یا نیاز به آب کشیدن دارد؟

 پاسخ:

آیت الله خامنه ای: اگر بگونه ای‌ باشد که جزو دندان طبیعی‌ محسوب شود، حکم دندان طبیعی‌ را دارد و آب کشیدن داخل
دهان لازم نیست.

آیت الله مکارم شیرازی:‌باطن بدن انسان (مانند داخل دهان و بینی) اگر نجس شود همین که نجاست از بین برود پاک می‏شود، مثلًا اگر از لثه‏ها خون بیرون آید و در آب دهان از بین برود یا خون را بیرون بریزد آب کشیدن داخل دهان لازم نیست، و ملاقات در باطن دهان و غیر آن موجب نجاست نمی شود بنابراین اگر دندان مصنوعی در دهان باشد، آب کشیدن آن لازم نیست.

استفتاء از سایت مراجع

 سوال:
اگر خانمی هنگام نماز چادر را روی صورت خود می‌کشد و پوشش وی کامل می‌شود، اما هنگام رکوع (چنانچه به فرض شخص دیگری از پایین به او نگاه کند) پوشش وی کامل نیست- مثلاً ساعدش پیداست- نمازش چه حکمی دارد؟

پاسخ:
آیات عظام خامنه ای – مکارم – فاضل:‌
اگر چادر تمام بدن را در وقت نماز از دید دیگران می پوشاند و دیگران بدن زن را در هنگام نماز نمی بیند، هرچند خود زن از زیر چادر اگر نگاه کند مچ دست به بالا و بازوهای خود را ببیند، نماز صحیح است، لیکن احتیاط مستحب آن است که در هنگام نماز طوری لباس بپوشد که خودش نیز بدن خود را نبیند.

آیت الله سیستانی: باید زیر گلویش بسته باشد به طوری که بدن خود را نبیند.

 استفتا از سایت مراجع

سؤال: حکم رأی دادن سفید و بی نام چیست؟ در صورت عدم شناخت و تحقیق ، یا تحقیق کافی و عدم وصول به نتیجه و تحیّر در انتخاب اصلح چطور؟

پاسخ:

 در هر صورت اگر رأی سفید دادن موجب تضعیف نظام اسلامی باشد، حرام است.

اجوبه الاستفتائات آیت الله العظمی خامنه ای

در روايات براى حجامت آثار و فوايد زيادى بيان و بر آن تأكيد شده و سنّت پیامبر صلّى اللّٰه عليه و آله  به شمار رفته است.

تندرستى،  تقويت بينايى، رشد فكر و انديشه و بر طرف شدن درد از جمله آثار و فوايد آن بر شمرده شده است.

 احکامی پیرامون حجامت 

 كسى كه پيشه‌اش حجامتگرى است مکروه است در نماز براى غير همكاران خود امامت كند.

خون دادن از طريق حجامت يا غير آن، بدون ضرورت، در صورتى كه موجب ضعف گردد براى روزه دار مکروه است.

اگر آب برای محل خون گیری شده ضرر دارد و مقدار نجس بیش از دو ریالی است روی ان قسمت را بپوشاند که سایر لباسها را نجس نکند و هر وقت ضرر از بین رفت برای نماز آن قسمت را بشوید.

شغل حجامتگرى از مشاغل مکروه است.
 بسيارى از فقها کراهت را به صورتى مقید كرده‌اند كه حجامت كننده شرط اجرت كند.
هزينۀ حجامت زوجه جزو نفقه واجب زوج به شمار نمى‌رود و تأمين آن بر شوهر واجب نيست. مگر در صورتی که نياز ضروری زن باشد.

 منبع :فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد۳،صفحه ۲۱۸

 سوال:
آیا جدا کردن پی حرام (نخاع) ، در حیوان حلال گوشت که از گردان تا اطراف ستون فقرات وجود دارد ضرورتا باید قبل ازطبخ انجام شود؟
 اگر هنگام طبخ غذا جدانشده باشد حکم غذا چیست؟

 پاسخ:

 آیت الله خامنه ای: لازم نیست قبل از طبخ جدا شود.

 آیت الله مکارم شیرازی: عمدا پختن قسمتهایی که خوردن آنها حرام است جایز نیست،اما اگر سهوا بوده و نمیدانسته اند خوردن آبگوشت و گوشت اشکالی ندارد و تنها لازم است از قسمتهایی که خوردن آنها حرام است اجتناب کنند.

 آیت الله شبیری زنجانی : لازم نیست ولی نباید در موقع خوردن عرفا گفته شود قسمت حرام حیوان هم خورده شد.

 آیت الله وحید : اگر بعدِ طبخ به طورِ کامل جدا شود اشکالی ندارد.

استفتاء از سایت مراجع عظام

سوال:‌
 اگر خانمی رد مظلمه اول ماه خودش را به نوه بی سرپرستش بدهد جایز است یاخیر؟

 پاسخ:

 آیت الله خامنه ای: در صورتي که واجب النفقه او نباشد اشکالي ندارد.

 آیت الله مکارم: رد مظالم را تنها بايد به فقراي شيعه بدهند و در اين زمينه تفاوتي نمي کند که آن فرد، واجب النفقه يا از سادات باشد. ما اجازه مي دهيم تا يکصد هزار تومان را خودشان به نيازمندي که مي شناسند بدهند. و مبالغ بالاتر را بايد تحويل دفتر مرجع خود دهند.

 آیت الله سیستانی: به احتیاط واجب جایز نیست.

 آیت الله شبیری: رد مظالم به واجب النفقه با اجازه مجتهد ایرادی ندارد.

 آیت الله فاضل: اگر خانم رد مظالم را به نوه بی سرپرستش بدهد اشکال ندارد و صحیح است.

 استفتا از سایت مراجع عظام

 سوال:
آیا انسان می تواند سهم سادات خمسش را به خانمش که سیده است بپردازد؟

 پاسخ:
همه مراجع : كسي كه همسرش سيّده است بنابر احتياط واجب نبايد به او خمس بدهد كه به مصرف مخارج خودش برساند ولي اگر مخارج ديگري دارد كه به آن محتاج است و بر شوهرش واجب نيست (مثلا نفقه پدر و مادر فقیرش بر این زن واجب است و او درآمد دیگری ندارد) جايز است شوهر از بابت خمس پولی به زن بدهد كه به مصرف آن مخارج برساند.( و شوهرنمی تواند این پول را به عنوان نفقه حساب کند)

 آیت الله سيستاني ، وحید و زنجانی : همچنين است دادن خمس به او كه در نفقات غير واجبه اش(مثلا دادن کفاراتش یا هزینه سفرهای مستحبی و …صرف نمايد).

 تبصره : برای مصرف سهم سادات باید حتما از دفتر مرجع اجازه  گرفته شود و بدون اجازه نمی شود سهم سادات را پرداخت کرد.

 منبع رساله 12 مرجع مسأله 1841

سوال:

دونفر که ازدواج کرده و بعد از مدتی عقد آنها بهم میخورد آیا استفاده از وسائل و لباس و هدیه هایی که داماد به عروس خانم داده اشکال دارد ؟ و باید برگرداند؟

پاسخ:

 آیت الله خامنه ای: اگر مطالبه نکرده باشد، استفاده از آنها اشکال ندارد.

 آیت الله مکارم: اگر هديه گيرنده از اقوام و خويشان باشد نمي تواند آن را بگيرد مگر اينکه شرط خاصي در مقابل دادن هديه کرده و يا هديه مشروط به ادامه ازدواج و امثال آن بوده اما اگر از اقوام نباشد تنها در صورتي مي تواند پس بگيرد که عين آن هديه موجود باشد و مصرف نشده باشد و شرط خاصي در مقابل دادن هديه نکرده باشد.

 آیت الله فاضل: اگر هدایا و وسایل و لباس ها را از شما نخواهد و پس نگیرد استفاده از آن ها برای شما حلال می باشد.

آیت الله وحید: اگر به شما هدیه داده و از شما نخواسته که برگردانید میتوانید استفاده نمایید.

 استفتا از سایت مراجع عظام

سوال:

 اگر شخصی نذری کرده باشد به صورت شرعی ، مثلا محرم هر سال یک گوسفند  قربانی کند ولی بعد از چند سال توانایی خرید نداشته باشد  ،آیا باید قرض  یا وام  بگیرد یا تکلیفی ندارد؟

پاسخ:

 آیت الله خامنه ای: اگر صيغه مخصوص نذر را ـ كه در رساله‌هاى عمليه ذكر شده است ـ نخوانده‌ايد، عمل به آن لازم نيست.

 آیت الله مکارم : اگر توانايى ندارند، ساقط مى شود و اگر بتوانند وام یاقرض را به راحتى ادا كنند، وام یا قرض بگيرند.

 آیت الله فاضل: اگر در بعضی از سال ها قدرت مالی برانجام نذر نداشته باشد واجب بودن نذر در آن سال ساقط می شود و ادا کردن نذر واجب نیست و لازم نیست برای انجام نذر قرض یا وام بگیرد.

 آیت الله سیستانی: لازم نیست و اگر قدرت نداشته باشد نذر منحل می شود.

 آیت الله وحید:‌ هر سالی که قدرت و تمکن مالی ندارد در آن سال چیزی به عهده او نیست.

 استفتا از سایت مراجع عظام

سوال:
 کسی که روزه استیجاری گرفته اگر بعد از ظهر  ،روزه را بخورد و بشکند آیا کفاره دارد؟

 پاسخ:

 آیات عظام خامنه ای – شبیری – فاضل- وحید: اگر کسی روزه استیجاری را بعد از ظهر افطار کند کفاره ندارد.

 آیت الله مکارم : اشکال دارد و احتیاطا کفاره دارد .
 کفاره آن دادن ده مد طعام به ده فقیر و اگرنتوانست سه روز روزه بگیرد.

استفتا از سایت مراجع عظام