سوال: آیا اجازه پدر برای عقد دختر باکره بالغه رشیده شرط است؟

 پاسخ: در ازدواج با دختر باکره بالغه غیر رشیده، به فتوای تمام مراجع، اذن از ولی دختر لازم است و بدون اذن ولی دختر، عقد باطل است.

 اما عقد دختر باکره بالغه رشیده:

 آیات عظام: امام، نوری و زنجانی: باید اجازه بگیرد.

 آیات عظام: خامنه ای، خویی، وحید، صافی و تبریزی: بنابر احتیاط واجب، اجازه بگیرد.

 آیت الله سیستانی: اگر با والدین زندگی می کند و مستقل نیست، اذن ولی بنابر فتوا لازم است و اگر کلاً از خانواده جدا شده و عرفاً مستقل است و زندگی دیگری دارد، اذن بنابر احتیاط واجب است.

 آیت الله مکارم:  معمولاً دخترهای بالای سی سال در مسائل ازدواج رشیده هستند. و از این سن به بالا به شرط اینکه دختر، فرد هوشیاری باشد و بتواند تصمیم بگیرد و مصلحت خود را تشخیص دهد، اجازه پدر لازم نیست.

 توجه:
در این مسأله فرقی بین عقددائم و موقت (متعه یا همان صیغه) نیست. حتی اگر در ضمن عقد شرط شود که همبستری صورت نگیرد. (باز هم حکم همین است)
——————–

منبع: توضیح المسائل مراجع، م 2376؛‌ استفتائات جدید رهبری‌، س 455؛ توضیح المسائل آیت الله نوری،‌ م 2372؛ توضیح المسائل آیت الله مکارم، م 2037 (توجه: نظرات آیات عظام نوری و مکارم اخیرا تغییر کرده است).

سؤال: چنانچه نماز در هواپیما مانع استقرار و طمأنینه نشود و سایر شرایط، مثل قیام و رکوع و سجود مراعات گردد ولی جهت قبله را ندانند، آیا نماز در هواپیما جایز است و وظیفه چیست؟

 پاسخ: اگر می تواند علم و اطمینان به قبله پیدا کند و نماز را در وقت بخواند، باید صبر کند ولی اگر نماز قضا می شود به هر طرف که گمان بیشتر دارد، نماز بخواند و اگر هیچ راهی برای یافتن جهت قبله ندارد و گمانش هم به هیچ طرف نمی رود بنابر احتیاط باید به چهار طرف نماز بخواند و اگر برای چهار طرف وقت ندارد، به هر اندازه که وقت دارد نماز بخواند.

 سایت آیت آیت الله خامنه ای – احکام نماز leader.ir

سؤال: آیا کسی که روزه قضا گرفته، می‌ تواند آن را به جهتی باطل کند؟

 پاسخ: اگر پیش از ظهر باشد، اشکال ندارد؛ ولی باطل کردن آن بعد از ظهر جایز نیست و اگر چنین کند، باید کفّاره بدهد و مقدار آن پرداخت ده مُدّ طعام به فقیر (هر نفر یک مُدّ) است و اگر ندارد سه روز روزه بگیرد که بنا بر احتیاط واجب پی در پی باشد.

سایت آیت آیت الله خامنه ای 

احکام روزانه - leader.ir

سؤال: اگر کسی در شب چهارشنبه سوری، با انداختن ترقّه و امثال آن، موجب اذیّت و آزار دیگران شده باشد، چه وظیفه ای دارد؟

 پاسخ:
درفرض سؤال باید توبه و استغفار نماید، و توبه ی از گناه هم با استغفار و پشیمانی از گناه و تصمیم جدّی بر تکرار نکردن آن حاصل می‌شود .
و اگر حق النّاس در میان است- یعنی آسیب بدنی و یا مالی به دیگران وارد کرده-، چنانچه آن شخص را می‌شناسد، باید خسارت آن را جبران کند، و یا به نحوی رضایت او را احراز نماید؛
و اگر او را نمی‌شناسد، و معلوم نیست، باید مبلغ خسارت را از طرف او به فقرا صدقه بدهد..

 سایت آیت آیت الله خامنه ای – احکام

سوال:

وظیفه کسی که به دلیل بیماری چندین سال روزه نگرفته چیست؟

پاسخ:

 اگر بیماری فردی چندین سال طول بکشد، بعد از بهبود یافتن، چنانچه تا ماه رمضان سال آینده به مقدار قضا وقت داشته باشد، باید قضای رمضان آخر را بگیرد و قضای سال های گذشته لازم نیست؛ ولی برای هر روز از سال های پیش باید یک مد طعام (برنج، آرد، گندم، نان، جو، خرما، کشمش و مانند آن) به فقیر بدهد.

کتاب «رساله مصور»، ج 2، ص 278.

آیا حکومت اسلامی حق دارد به عنوان حکم اولیه رعایت حجاب را بر زنان مسلمان #اجبار کند؟ آیا علاوه بر حق، در این خصوص وظیفه هم دارد؟ به عنوان حکم ثانویه چطور؟ لطفا نظر خود را تفصیلا درباره اعمال این حق یا وظیفه در مورد #زنان‌ـ‌غیرمسلمان ساکن در کشور اسلامی با قید حکم اولی و ثانوی نیز بیان فرمائید.

 پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی
بسم ‌الله الرحمن الرحیم
با اهداء سلام و تحیت؛
حکومت اسلامى و مسلمانان نسبت به گناهان پنهانى افراد وظیفه‌اى ندارند، ولى بدون شک نسبت به گناهانى که به طور علنى و آشکار، در سطح جامعه انجام مى‌شود وظیفه نهى از منکر دارند، و الا جایى براى انجام این وظیفه مهم باقى نمى‌ماند. البته با این تفاوت که مردم باید به نهى از منکر زبانى اکتفا کنند، و از هر گونه برخورد فیزیکى اجتناب ورزند، ولى حکومت مى‌تواند وارد این مرحله نیز بشود. و لذا حکومت اسلامی #موظف است از گناهان علنی جلوگیری کند. همیشه موفق باشید.

پاسخ آیت‌الله نوری همدانی
باسمه تعالی
سلام علیکم
ج1. بله
ج2. بله هر حکمى براى مؤمنین و مسلمانان ثابت است، دیگران نیز مکلّف به آن هستند (الکفّار مکلّفون بالفروع کما انّهم مکلّفون بالأصول)، بنابراین آنها هم موظّف به حکم حجاب و گناهان دیگر هستند.

پاسخ آیت‌الله صافی گلپایگانی
بسم الله الرحمن الرحیم
علیکم السلام و رحمت الله
بر طبق آیات و اخبار وارده از معصومین سلام الله علیهم، بر زن واجب است که خود را از نامحرم بپوشاند و به نظر اینجانب بنابر احتیاط، پوشش وجه و کفین نیز لازم است و در صورت اصرار زن (چه زن مسلمان و چه غیرمسلمان) بر بدحجابی در جامعه اسلامی، چنانچه از نهی متنبه نشود #حاکم‌ـ‌شرع جامع‌الشرایط می‌تواند او را #تعزیر‌ـ‌نماید. در قلمرو جامعه اسلامی همه افراد (چه مسلمان و چه غیرمسلمان) ملزم به رعایت احکام اسلامی بوده و تخلف از آنها جایز نیست.
والله العالم. موفق باشید.

ادامه »

سوال:

 آیا تیمم بر سنگ خیس صحیح است؟

پاسخ:

 اگر خیسی به اندازه ای باشد که مانع رسیدن کف دست بر سنگ شود، صحیح نیست؛ ولی اگر آن قدر نیست که مانع رسیدن کف دست به سنگ شود، اشکالی ندارد.

منبع: سوالات موجود در مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، قم.

سوال :

آیا نفقه زن در دوران عده بر عهده مرد است؟

پاسخ:

این مساله چند صورت دارد:

1. در دوران عده وفات : مطلقا چه زن حامله باشد یا نباشد بر عهده مرد نیست و از اصل ترکه مرد هم داده نمی شود.

2. در مدت طلاق رجعی : نفقه زن بر عهده مرد است .(امام:در صورتی که در حال نشوز جدا نشده باشند)

3. در مدت طلاق بائن: اگر زن حامله باشد نفقه بر عهده مرد است و اگر زن حامله نباشد نفقه بر عهده مرد نیست.

منبع:

آیات عظام امام تحریرالوسیله ح3 ص 560-مساله6.ایات عظام وخید منهاج ج3ص326.سیستانی همان ص124.صافی گلپایگانی جامع الاحکام ح2 ص35.

سوال:

من یک قبر به صورت پیش فروش خریده ام آیا هر سال باید اضافه قیمتش را پرداخت کنم یا لازم نیست؟

پاسخ:

آیت الله خامنه ای : اگر از درآمد سال خريده‌ايد، دادن خمس قيمت خريد کافى است.

آیت الله مکارم شیرازی: چنانچه یک بار خمس آن را پرداخت کرده باشیدو ترقی قیمت داشته باشد تنها ترقی قیمت آن خمس دارد.

آیت الله وحید خراسانی : اگر با پول خمس داده شده قبر را خریده چیزی به عهده او نیست و اگر با پول خمس داده شده نخریده اگر سر سال خمس قبر را بدهد چنانچه مبلغ دیگری برای قبر پرداخت نگردد چیزی دیگری بر عهده صاحب قبر نیست.

آیت الله فاضل لنکرانی : اگر قبر را خريده و مالك آن شده است بايد خمس آن را به قيمت فعلى بدهد و ترقی قیمت را تازمانی که از آن استفاده نشده هرسال حساب کنید. اما اگر قبر را نخريده و مالك آن نيست، بلكه مبلغى از درآمد سال به منظور اولويت يافتن جهت دفن داده است (كه نوعاً اين گونه است) در اين صورت خمس ندارد.

آیت الله سیستانی: یک بار باید خمس ان را بدهید نه هر سال.

منبع: استفتا از سایت مراجع عظام

سوال:

با برگه ها یا صفحاتی که در آنها اسماء متبرکه نوشته شده چه باید کرد؟

پاسخ:

 به نام های مقدس و محترم از نظر شرع، همچون نام های خداوند متعال و معصومان (علیهم السلام)، اسماء متبرکه گفته می شود. انداختن این اسماء داخل سطل زباله که عرفا بی احترامی محسوب می شود و یا آتش زدن آنها جایز نیست؛

ولی می توان آنها را داخل نهر و آب جاری انداخت و یا زیر خاک دفن نمود و یا این که با ماژیک یا خودکار، نوشته های آنها را پوشاند و یا در صورتی که بی احترامی و هتک حرمت محسوب نشود، می توان آنها را به مراکزی داد که تبدیل به خمیر و کاغذ شوند.

 توضیح المسائل جامع، سیستانی، م 413.
 بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 39.

1.آیا موی پیشانی و پشت دست مانع از تیمم است؟

پاسخ:

اگر موی پیشانی به اندازه ای بلند است که روی پیشانی می ریزد، باید مو را بالا زند و بعد دست را بر صورت بکشد؛ ولی موی پشت دست هر اندازه باشد، اشکال ندارد. [1]

2.آیا انگشتر مانع از تیمم است؟

پاسخ:

در وضو و غسل، ملاک رسیدن آب به زیر انگشتر است و اگر آب به زیر آن برسد، نیازی به خارج کردن انگشتر نیست؛ ولی در تیمم، باید انگشتر را درآورد و بعد تیمم کند. [2]

——————-

پی نوشت:
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی - امام خمینی و دیگر مراجع)، ج 1، ص 389، م 709، خامنه ای، رساله آموزشی، ج 1، بحث تیمم، شرایط تیمم.
[2]. همان، ص 388، م 707؛ خامنه ای، رساله آموزشی، ج 1، بحث تیمم، شرایط تیمم.

سوال:

حکم سفر فرزند بی اجازۀ والدین چیست؟

پاسخ:

 آیات عظام بهجت، نوری همدانی:

باعث نمی شود کامل خواندن نماز بر او واجب شود؛ اما: اگر والدین او را از سفر نهی کرده باشند، باید نمازش را کامل بخواند.

آیات عظام مکارم، فاضل، گپایگانی، صافی:

 اگر والدین او را نهی کرده باشند و این سفر موجب آزار و اذیت ایشان باشد، باید نماز را کامل بخواند.

حضرت امام، آیات عظام، تبریزی، زنجانی، سیستانی:

 حتی اگر او را از سفر نهی نکرده باشند، اما این سفر باعث اذیت و آزار(آیت الله سیستانی:ناشی از شفقت پدر و مادر بر او) ایشان باشد، باید نمازش را کامل بخواند .

———-

توضیح المسائل مراجع، نماز مسافر، شرط پنجم و مسئلۀ1295؛ العروه الوثقی، صلاه المسافر، الخامس من الشروط؛ سیستانی، حاشیه العروه الوثقی، ج2، ص515: (مع نهی الوالدین) بل مع تأذیهما بالخروج الناشئ من شفقتهما علیه (باعث اذیت ناشی از شفقت و مهربانی پدر و مادر به او باشد).

سوال:

برای پاک شدن کف پا در صورت داشتن عین نجاست، چه مقدار باید راه برویم؟

پاسخ:

آیات عظام: امام، صافی، مکارم، بهجت، فاضل، گلپایگانی و اراکی:

مقداری که عین نجاست از بین برود و بهتر است مقدار پانزده قدم یا بیشتر باشد.

آیات عظام: رهبری، سیستانی، وحید، زنجانی، نوری، خویی و تبریزی:

مقداری که عین نجاست از بین برود و بهتر است مقدار پانزده ذراع (تقریبا ده قدم) یا بیشتر برود.

—————

منبع: توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م 185؛ رهبری: رساله آموزشی، ج 1، ص 46، مورد دوم زمین.

 بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ نجاسات و مطهرات»، اسماعیل زارعی، ص 60.

 کدام غسل احتیاج به وضو ندارد و می شود با آن نماز خواند؟ 

 پاسخ:
آیت الله خامنه‌ای: کسى که غسل جنابت کرده، نباید براى نماز وضو بگیرد، ولى با غسل هاى دیگر (چه واجب یا مستحبّ) نمى ‏شود نماز خواند و باید وضو هم گرفت.

آیت الله مکارم شیرازی: با هر غسلی (چه جنابت و چه غیر آن، چه واجب و چه مستحب قطعی که استحباب آن با دلیل معتبر ثابت شده باشد مثل غسل جمعه، غسل احرام، غسل شبهاي قدر و مانند آن) می‌توان نماز خواند و وضو واجب نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که در غیر غسل جنابت وضو بگیرد. غسل‌های مستحبی که به عنوان «رجا» به جا آورده می‌شوند، جانشین وضو نمی‌گردند.

آیت الله سیستانی: مسأله ۳۸۹ ـ کسی که غسل جنابت کرده نباید برای نماز وضو بگیرد، بلکه با غسل‌های دیگر واجب ـ غیر غسل از استحاضه متوسطه ـ و با غسل‌های مستحب که در مسأله (۶۳۳) می‏آید نیز می‌تواند بدون وضو نماز بخواند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد.

 آیت الله وحید: مسأله ۳۹۷ ـ كسى كه غسل جنابت كرده ، نبايد براى نماز وضو بگيرد ، بلكه با غسلهاى ديگر واجب غير از غسل استحاضه متوسّطه و با غسلهاى مستحبّ كه در مسأله «۶۵۰» مى آيد ، نيز مى تواند بدون وضو نماز بخواند ، اگر چه احتياط مستحبّ آن است كه وضو هم بگيرد.

 آیت الله فاضل: كسى كه غسل جنابت كرده، نبايد براى نماز وضو بگيرد. اما با غسلهاى واجب ديگر نمى تواند بدون وضو نماز بخواند بلكه بايد وضو هم بگيرد.

توضیح ‏المسائل مراجع، آیت الله خامنه‏ اى، اجوبه، س 188

 راه تشخیص منی و احتلام در زن چیست؟

پاسخ:

آیات عظام: امام، رهبری، وحید، زنجانی، صافی، مکارم، فاضل، اراکی:

اگر خروج ترشحات همراه با شهوت باشد - در زمانی که زن به اوج لذت جنسی می رسد - حکم به جنابت آنان می شود و لازم نیست با جستن بیرون آید و بدن سست شود.

آیت الله سیستانی: اگر ترشح با شهوت خارج شود و به حدی باشد که صدق انزال کند و لباسها را آلوده نماید - و معمولا این رطوبت در موقعی خارج می شود که زن به اوج شهوت جنسی برسد - نجس و موجب جنابت است و بنابر احتیاط واجب اگر به اوج لذت هم نرسد، ولی آب زیاد باشد - نظیر آنچه در حال ارضای کامل خارج می شود - همین حکم را دارد.

آیت الله نوری: بنابر احتیاط واجب خروج ترشحات اگر همراه با شهوت باشد و بدن سست شود، موجب جنابت است.

آیت الله بهجت: خروج ترشحات اگر همراه با شهوت (اوج لذت جنسی) و جستن باشد، باعث جنب شدن است.

—————

منبع: امام: تحریر الوسیله، غسل، جنابت، م 1؛ رهبری: اجوبه الاستفتائات، ص 32، س 171؛ سیستانی، نوری، مکارم، فاضل، اراکی: عروه الوثقی، فصل فی الاغسال، غسل الجنابه، الاول؛ وحید، تبریزی، خویی: منهاج الصالحین، غسل الجنابه، الاول، خروج المنی، قبل از م 169؛ صافی، گلپایگانی: هدایه العباد، غسل، م 175؛ بهجت: وسیله النجاه، الغسل، م 177؛ تبریزی: استفتائات جدید، ج 1، س 248؛ توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م 346.

 بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 49-48.

سوال:

اگر کسی نمی تواند ایستاده نماز بخواند و روی صندلی نماز می خواند، تکلیف نماز در موراد زیر چیست؟

الف: ایا باید انگشت پا روی زمین باشد ؟

ب:‌ ایا باید غیر از انگشت پا بقیه اعضا سجود مثل سر زانو را طوری قرار بدهیم که روی یک مانع یا صندلی یا …باشد ؟

ج: اگر فرد نتواند برای سجده خم شود ایا لازم است مهر را با دست روی پیشانی قرار بدهد (‌در این حال یک دست روی زمین نیست )
پاسخ:

آیت الله خامنه ای:
الف: در صورت امکان بايد انگشت شست را روي زمين قرار دهد.
ب: لازم نيست.
ج: در فرض سوال بايد با دست مهر را بالا بياورد و پيشاني را بر آن بگذارد.

^{_{آیت الله مکارم:}}
فردي که بر اثر ناتواني روي صندلي نماز مي خواند اگر مي تواند هنگام سجده روي ميز سجده کند، و لازم نيست شرايط ديگر سجده مانند گذاشتن نوک پا بر زمين را رعايت کند واگر نمي تواند بر ميز سجده کند مهر را بالا بياورد و سر را بر روي مهر بگذارد. چنين فردي اگر با کفش نماز بخواند باطل نيست ولي بهتر است آن را بيرون آورد. ضمنا اگر مي تواند قسمتي از نماز را ايستاده بخواند واجب است آن مقدار را بايستد و بقيه را بنشيند.

ادامه »