روز عاشورایی، مرحوم شیخ مرتضی انصاری (رحمت الله علیه) جلوی در ورودی صحن مطهر امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السلام) ایستاده بود و از دسته جات سینه زنی استقبال می کرد و در کنار او، أفندی که از طرف حکومت عثمانی حاکم عراق بود، ایستاده بود.

أفندی از شیخ انصاری پرسید ای شیخ، هم ما قبول داریم که حسین بن علی (علیه السلام) مظلوم شهید شده و یزید انسان پست و خونخواری بود و ما هم در عزای آن بزگوار غمگین هستیم، اما پرسش من این است که این مراسم یعنی چه؟
سینه زنی، زنجیرزنی، دسته راه انداختن، گِل به سر مالیدن و …، اینها چه هدفی را دنبال می کنند؟!

مرحوم شیخ انصاری فرمودند سِرّ مطلب این است که ما شیعیان یک بار سرمان کلاه رفت و با این مراسم تلاش می کنیم دوباره چنین نشود.
أفندی پرسید یعنی چه؟!

شیخ انصاری فرمود در جریان غدیر، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در برابر صد هزار نفر، علی (علیه السلام) را با صراحت به وصایت خود برگزید و شما انکار کردید و گفتید غدیر نبوده یا اگر بوده چیز مهمی نبوده است، فقط سفارش به دوستی با علی (علیه السلام) بوده است.

اشکال از ما بود که ما عید غدیر خم را با سر و صدا و شعار، بزرگ نداشتیم و این چنین شد.
ترسیدیم که اگر عاشورا را هم بزرگ نشماریم و با شعار و تظاهر برگزار نکنیم، شما انکار کنید و بگویید اصلا حسین (علیه السلام) شهید نشد یا حسین (علیه السلام) را راهزنان میان راه کشتند و یزید (لعنت الله علیه) انسان با تقوایی است.

صد نکته از هزاران، آیت الله حاج شیخ علی رضائی تهرانی

جواني نزد عالمي آمد و از او پرسيد: من جوان هستم اما نميتوانم خود را از نگاه كردن به دختران منع كنم، چاره ام چيست؟
عالم كوزه‌اي پر از شير به او داد و به او توصيه كرد كه كوزه را به سلامت به جاي معيني ببرد و هيچ چيز از كوزه نريزد…

به يكي از طلبه‌هايش هم گفت او را همراهي كند و اگر شير را ريخت جلوي همه‌ي مردم او را كتك بزند.
جوان نيز شير را به سلامت به مقصد رساند. و هيچ چيز از آن نريخت.
وقتي عالم از او پرسيد چند دختر را در سر راهت ديدي؟
جوان جواب داد: هيچ، فقط به فكر آن بودم كه شير را نريزم كه مبادا در جلوي مردم كتك بخورم و در نزد مردم خوار وخفيف شوم.

 عالم هم گفت: حكايت انسان مؤمن هم همین است
مومن هميشه خداوند را ناظر بر كارهايش ميبيند و از حساب روز قيامت و بی‌آبرویی در مقابل مردم در صحرای محشر و عذاب جهنم بیم دارد.

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌واله فرمود:

نماز ستون دین است و در آن ده خصلت است:

1. زینت صورت و آبروی نمازگزار است؛

2. نور و روشنی دل است؛
3. باعث و سبب راحتی بدن است؛
4.سبب نزول رحمت است؛
5. چراغ آسمان است. جایی که نماز خوانده می شود برای آسمان ها مانند ستاره ای می درخشد.
6. سبب سنگینی عمل در ترازوی اعمال است؛
7. سبب خشنودی پروردگار است؛
8. بهای بهشت است؛
9. اُنس در قبر است؛
10. حجاب و پرده ای از آتش #جهنم است.

و کسی که نماز را به پا داشت دین را بپا داشت. و کسی که نماز را ترک کند دین را نابود کرد.

مواعظ العددیّه،ص 224

شهید سید مرتضی آوینی:

حیات قلب در گریه است و آن قتیل العَبَرات كشته شدتاما بگرییم و خورشیدعشق را به دیار مرده قلب هایمان دعوت كنیم.

آیت الله مجتهدے تهرانے(ره):

عجب این است که انسان به عبادتش بنازد، خودش رو خوب بداند, خیال کند روزه هایش قبول شده، نمازهایش قبول شده بہ خودش بادی بکند. این را مےگویند عجب و خطر دارد.

خداوند تبارک و تعالی به حضرت داوود فرمود: ای داوود! بہ گنهکاران بشارت بده ، اما صدیقین را بترسان!

حضرت داوود تعجب کرد و پرسید: خدایا، صدیقین را بترسانم؟ من باید به صدیقین بشارت بدهم و گنهکاران را بترسانم، حال چرا برعکس شده؟
خدا فرمود: صدیقین را از عجب بترسان، آدم خوب ها، نمازشب خوان ها را از عجب بترسان ولی گنهکاران را بشارت بده. چرا؟

چون گنهکاران دچار عجب و غرور نیستند، آنها مےگویند: «ما آشغال بندگانت هستیم» اما صدیقین به عبادتشان مےنازند.

آیت‌الله بهجت قدس‌سره:

 گویا علت عقب‌ماندگی ما، ترک مستحبات است. علمای سابق، بدان ملتزم بودند. از قبیل زیارت و دعا و تلاوت قرآن و یا نماز اول وقت و ترک مکروهات، مانند خواب بین‌الطلوعین. تفاوت ما و علمای سَلَف، این است که آن‌ها در علم و عمل ترقی داشتند؛ و ما معترفیم به تقصیر در علم و عمل.

در محضر بهجت، ج٢، ص٣۴۴

آیت الله بهجت (ره):

درباره چیزهایی که موجب وسعت رزق می شود ، موارد مختلفی را در روایات به ما آموخته اند از جمله :

صدقه
استغفار
شستن دست قبل از غذا
خوش خلقی
خوش رفتاری با همسایه و با ضعیفان
احسان زیاد به والدین
خوبی نیت
جارو کردن خانه و جلوی درب
شانه کردن مو
خط زیبا
انگشتر عقیق
فیروزه و یاقوت
توکل به خدا
مداومت در وضو و طهارت
عفت کلام
میهمانی دادن
حضور در مسجد قبل از اذان
گرفتن ناخن هر جمعه

آیت الله شبیری زنجانی فرمودند:

چند سالی بود که معنی و تفسیر آیه 73 سوره زمر مرا بخود مشغول نموده بود.

(وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرا|(زمر73ً )

یعنی مومنین را به سمت بهشت می کشند .

از خود پرسیدم چرا گفته شده به سمت بهشت میکشند!!

تمام کتب و تفاسیر مختلف را دیدم نتیجه ای حاصل نشد تا اینکه به روایتی از امام صادق علیه السلام در بحار الانوار برخورد نمودم .که می فرماید:

مومنین و دوستان سید الشهدا (ع) در روز حساب از خدا می خواهند قبل از ورود به بهشت مولایشان حسین را ملاقات نمایند .

امام به دیدار محبان می آید .
این ملاقات بسیار طولانی می شود .
امام صادق می فرماید هردو طرف غرق تماشا هستند و هیچکدام چشم بر نمی دارند نه امام محبان خود را رها می کند نه دوستان سید الشهدا از مولای خود دل بر می دارند .

 ملاقات آنقدر طولانی می شود که خداوند به مأموران بهشت می فرماید این مومنین و دوستان حسینم را به طرف بهشت بکشید تا ملاقات پایان یابد..

سوال: نماز خواندن در ماشین،‌ هواپیما، قطار و کشتی جایز است؟

پاسخ:

الف) در حال توقف: اشکال ندارد.

ب) در حال حرکت:

ب -1: به واسطه تنگی وقت یا ضرورت دیگر: جایز است؛ اما باید استقرار و قبله را در حد ممکن رعایت کند و در حال چرخش به طرف قبله چیزی نخواند. [1]

ب -2: در وسعت وقت (یعنی فرصت پیدا می کند که قبل از گذشتن وقت نماز، آن را خارج از هواپیما، قطار و مانند آن بخواند): لازم است نماز را تأخیر بیندازد و در حال حرکت جایز نیست.

آیات عظام: سیستانی و مکارم: به طور کلی اگر وسایل نقلیه به حدی تکان نداشته باشند که مانع از آرامش بدن و انجام کارهای نماز به طور صحیح شوند، اشکال ندارد؛ چه در وسعت وقت یا تنگی آن. در غیر این صورت، اگر به واسطه تنگی وقت یا علتی دیگر ناچار باشد نماز را در چنین جایی با تکان های شدید بخواند، به قدری ممکن باید استقرار [2] و قبله را رعایت کند. [3]

———————

پی نوشت:
[1]. نمازگزار باید با چرخش کشتی،قطار، هواپیما و مانند آن از قبله، به سمت قبله تغییر جهت دهد، ولی در حالی که دارد به سمت قبله بر می گردد، نباید ذکر بگوید.
[2]. مراد از استقرار و طمأنینه در حال قرائت و اکر، استقرار عرفی است نه حقیقی؛‌ پس حرکت و لرزه اندک مضر نیست.
[3]. توضیح المسائل ده مرجع، م 880 و 881؛ امام، تحریرالوسیله، ج 1، اعتبار الاستقرار فی الصلاه، م 15، ص 275 و العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، مکان المصلی، الثانی؛ بهجت، استفتائات، ج 2، س 1514؛ خامنه ای، اجوبه الاستفائات، س 388 و سایت،‌ استفتائات جدید؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 845؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 559 و الفقه للمغتربین، م 67، 68، 86 و 87؛ صافی، هدایه العباد، ج 1، م 709.

 برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 2، ص 128.

اشتباه اول:
اوج عزاداری امام حسین(ع) ده روز اول ماه محرم الحرام است. بین سخنرانان و مداحان، مشهور است که هر شب را به یکی از شهدای کربلا اختصاص دهند؛ مثلاً شب سوم برای حضرت رقیه و شب هفتم را برای حضرت علی اصغر(ع) سوگواری می کنند و تاسوعا را نیز به حضرت عباس(ع) اختصاص می دهند. همین قرار داد بین مداحان و منبری ها باعث شده است که عده ای گمان کنند، حضرت رقیه روز سوم محرم به شهادت رسیده است و از همه بدتر اینکه گمان می کنندحضرت ابالفضل(ع) در روز تاسوعا به شهادت رسیده است.

اما حقیقت این است که تمام شهدای کربلا در روز عاشورا به شهادت رسیده اند و حضرات اباالفضل، علی اکبر و علی اصغر همه قبل از امام حسین(ع) و در روز عاشورا در پیکار با سپاه عمر سعد کشته شده اند. حضرت رقیه(س) نیز پس از شهادت پدرش در شام از دنیا رفته است.

اشتباه دوم:
باور عمومی این است که حضرت حسین بن علی(ع) و اهل بیت و اصحابش سه شبانه روز آب ننوشیدند و سپس تشنه کام به مقابله با دشمن رفته اند؛ اما حقیقت این است که عمر سعد سه روز قبل از عاشورا عمروبن حجاج را با پانصد سوار فرستاد تا کنار شریعه فرود آیند و میان یاران حسین و آب فاصله اندازند. اما این به این معنی نیست که هیچ ذخیره آبی در خیمه ها نبوده است.

در کتاب ارشاد نوشته شیخ مفید(ره) آمده است: « در شب عاشورا زینب…دست بر گریبان برده…و بیهوش بر زمین افتاد. حسین(ع) برخاسته آب بر روی خواهر پاشید و…» این نقل معتبر نشان می دهد که تا شب عاشورا هنوز آب در خیمه ها بوده واصل تشنه کامی به روز عاشورا، گرمی هوا و شدت مبارزه مربوط است.

شیخ عباس قمی(ره) در منتهی الامال می گوید: «شب عاشورا امام حسین(ع)، حضرت علی اکبر(ع)را با سی سوار و بیست پیاده فرستاد که چند مشک آب آورند و اهل بیت و اصحاب خود را فرمود که از این آب بیاشامید، آخر توشه شماست و وضو بسازید و غسل کنید.»

اشتباه سوم:
یکی از معروف ترین تحریف ها ماجرای حضرت لیلی مادر حضرت علی اکبر(ع) است وچه روضه ها که در این زمینه خوانده نمی شود؛ در روضه ها ذکر می شود که حضرت علی اکبر قبل از رفتن به میدان با مادرش چه نجواهایی می کرد، یا اینکه حضرت لیلی در خیمه ها رفته و در آنجا دعا کرده که خداوند حضرت علی اکبر را سالم برگرداند که متأسفانه این موضوع محور بعضی تعزیه ها نیز شده است.

اما حقیقت این است که اصلاً لیلایی در کربلا نبوده است؛ البته لیلی مادر حضرت علی اکبر(ع) هست؛ اما حتی یک مورخ هم به حضورش در کربلا و روز عاشورا گواهی نمی دهد. (به نقل از حماسه حسینی،جلد۱،مرتضی مطهری)

اشتباه چهارم:
مطلب بعدی مربوط به حضرت علی اکبر(ع) این است که آن حضرت قبل از رفتن به معرکه جنگ از پدر رخصت خواست و آن حضرت اذن میدان نداده اند و مثلاً فرموده اند که تو هنوز جوانی و حیف است که از دست بروی و چه اشعار و تعزیه ها که پیرامون آن نساخته ایم؛ اما حقیقت این است که تمام مورخین نوشته اند، هر کس از امام حسین(ع) اذن میدان می خواست، اگر می شد حضرت برایشان عذری می آورد ولی در مورد جناب علی اکبر گفته اند: «فاستأذن اباه،فأذن له» یعنی تا اجازه خواست گفت برو.

منبع:

حماسه حسینی، جلد۱، استاد شهید مرتضی مطهری.

سوال: اگر هنگام نماز، مهر از دسترس خارج شود، چکار باید کرد؟

پاسخ:

اگر در هنگام نماز، مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است گم شود یا بچه ای مهر را بردارد و از دسترس خارج شود.

الف) اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است (مانند خاک و سنگ و چوب) [1] در دسترس باشد باید بر همان سجده کند.
برای مثال: اگر ممکن است باید فرش را کنار بزند و بر مرمر یا موزاییک سجده کند. (توجه: سجده بر موزاییک طبق فتوای آیات عظام خامنه ای و مکارم جایز است.)

ب) اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است، در دسترس نباشد. 
1. اگر وقت وسعت دارد:
 نماز را بشکند و دوباره با چیزی که می توان بر آن سجده کرد، نماز بخواند. [2]

آیت الله مکارم: نماز را تمام کرده و بنابر احتیاط واجب دوباره بخواند. [3]

2. اگر وقت نماز تنگ است و نماز قضا می شود:

باید به ترتیب مذکور در مساله قبل (با عنوان: سجده بر پشت دست) عمل نماید. [4]

آیت الله سیستانی: اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می کند، گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد، می تواند به ترتیب مسأله قبل عمل نماید؛ خواه وقت تنگ باشد یا وسعت داشته باشد (نماز را بشکند و آن را دوباره بخواند.) [5]

آیت الله مکارم: باید نماز را بشکند، حتی اگر وقت تنگ است، و قضا ندارد و در هر دو صورت به ترتیب مسأله قبل عمل نماید. [6]

—————-

پی نوشت:
[1]. برای مثال: اگر ممکن است باید فرش را کنار بزند و بر مرمر یا موزاییک سجده کند. (توجه: سجده بر موزاییک طبق فتوای آیات عظام خامنه ای و مکارم جایز است.)
[2]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1087؛ امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، مسجد الجبهه، م 27؛ بهجت، خامنه ای و صافی: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1043.
[3]. مکارم، توضیح المسائل، م 973 و العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، مسجد الجبهه، م 27؛ بهجت، خامنه ای و صافی: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1043.
[5]. سیستانی، توضیح المسائل، م 1074.
[6]. مکارم، توضیح المسائل، م 973.

برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج2، ص 110.

امام خامنه ای:
زن نباید تذلیل و وادار به تواضع و خضوع بشود. تکبر از همه انسانها مذموم است، مگر از زنان در مقابل مردان نامحرم؛ زن باید در مقابل مرد نامحرم متکبّر باشد.

(71/9/25)

 امام سجاد (علیه السلام) مي گويد : در روز عاشورا پدرم را ديدم كه به دشمن حمله مي كرد و آنها را مي كشت.

ولي در آن درگيري بعضي از افراد دشمن را با اينكه زير شمشير او قرار مي گرفتند ، پدرم رد مي كرد و آن ها را نمي كشت با اينكه مي توانست آنها را بكشد..

راز اين موضوع را نمي دانستم.

تا هنگامي كه به مقام امامت رسيدم فهميدم آن كساني را كه پدرم نمي كشت در نسل آنها شخصي كه ما اهل بيت را دوست بدارد وجود داشت..

پدرم با نگاه کردن به دشمن میفهمید از نسل او،گریه کن برای این مصیبت به وجود می آید،بهمین خاطر براي حفظ آن دوست ما در صلب پدرش،پدر را نمي كشت…

 معالي السبطين،ج 2، 31

امام محمدباقر(ع) :

هنگامی که کودک به سه سالگی رسید لا اله الا اللّه را به او بیاموزید و او را رها کنید (همین مقدار کافی است).

وقتی هفت ماه دیگر گذشت محمد رسول اللّه (صلی الله علیه وآله) را به او آموزش دهید و سپس او را رها کنید

آن گاه که چهار ساله شد صلوات فرستادن را به او بیاموزید.

در پنج سالگی به او سمت راست و چپ را آموزش دهید و قبله را نشان او داده و بگویید سجده کند. آن گاه او را تا شش سالگی واگذارید.

در شش سالگی فقط پیش روی او نماز بخوانید و رکوع و سجود را یادش دهید تا هفت سالش هم تمام شود

وقتی هفت سالگی را پشت سر گذاشت، وضو ساختن را به او تعلیم دهید و به او بگویید نماز بخواند

 هنگامی که نه ساله شد وضو و نماز را به نیکی آموخته باشد.

و هنگامی که آن دو را به خوبی یاد گرفت خدا پدر و مادر او را به خاطر این آموزش شان خواهد آمرزید.

وسائل الشیعة، ج15، ص193.