حکم تزریق آمپول در حال روزه ماه رمضان
سوال: حکم تزریق آمپول در حال روزه ماه رمضان چیست؟
پاسخ:
آیات عظام: امام، بهجت و سبحانی: اگر آمپول جنبه غذایی و تقویتی دارد، بنابر احتیاط واجب، باید از تزریق آن خودداری کرد، ولی اگر جنبه دارویی دارد یا عضو را بی حس می کند و یا درد را کاهش می دهد، تزریق آن اشکالی ندارد. [1]
آیت الله خامنه ای: احتیاط واجب آن است که روزه دار از آمپول های مغذی یا مقوی و هر آمپولی که در رگ تزریق می شود و انواع سرم ها خودداری کند؛ لکن آمپول های دارویی که در عضله تزریق می شود و نیز آمپول هایی که برای بی حس کردن به کار می رود، مانعی ندارد. [2]
آیات عظام: سیستانی و صافی: به طور کلی تزریق آمپول روزه را باطل نمی کند (خواه جنبه غذایی و تقویتی داشته باشد، یا جنبه دارویی و مانند آن). [3]
آیت الله مکارم: تمام انواع آمپول های دارویی یا تقویتی که به صورت عضلانی تزریق می شوند و همچنین تزریق عضلانی واکسن برای افراد روزه دار اشکالی ندارد؛ ولی تزریق آمپول ها و سرم هایی که در رگ تزریق می شوند، روزه را باطل می کند. [4]
————-
منبع:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1576؛ بهجت، استفتائات، ج2، س 2869؛ سبحانی، توضیح المسائل،م 1494 و احکام جوانان، م 294.
[2]. خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س 767 و استفتا.
[3]. سیستانی، منهاج الصالحین، ج1، قبل از م 999؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س 473.
[4]. مکارم، توضیح المسائل، م 1339.
حکم روزه در صورت فراموشی غسل
سوال(1): حکم روزه کسی که غسل جنابت را در ماه رمضان فراموش کرده است، چیست؟
پاسخ:
اگر کسی غسل جنابت را در ماه رمضان فراموش کند و پس از چند روز به یاد آورد باید روزه و نمازهای آن چند روز را قضا کند، ولی روزه هایش کفاره ندارد.
آیت الله شبیری زنجانی: اگر در ماه رمضان یادش بیاید قضا واجب نیست[1]
سوال(2): اگر کسی شب جنب شود، ولی غسل را فراموش کند و در روز به یادش بیاید، آیا روزه اش باطل است؟
پاسخ:
آری، روزه باطل می شود، و باید تا افطار از خوردن، آشامیدن و مبطلات دیگر پرهیز کند و بعدا قضای آن را به جا آورد، ولی کفاره بر او واجب نیست. [2]
——————
منبع:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1622؛ امام، تحریر الوسیله، ج1، القول فیما یترتب علی الافطار، ص 530، م 12؛ بهجت، وسیله النجاه، ج1، م 1089؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1541؛ سیستانی، منهاح الصالحین، ح1، م 988؛ صافی، هدایه العباد، ج1، کتاب الصوم، م 1283.
[2]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1619؛ همه مراجع: استفتا.
حکم مسافرت روزه دار در قبل و بعد از ظهر ماه مبارک رمضان
1- اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، یا به جایی برسد كه می خواهد ده روز در آنجا بماند: نباید آن روز را روزه بگیرد.
2-اگر قبل از ظهر برگردد به وطنش برسد، یا به جایی برسد كه می خواهد ده روز در آنجا بماند : در صورتی كه افطار نكرده باشد، روزه آن روز بر او واجب می شود، بنابراین باید نیّت روزه بكند و روزه اش هم صحیح است.
مثلاً اگر شخص روزه دار بعد از ظهر روز سه شنبه از وطن خود یا جایی که ده روز در آن قصد ماندن کرده بود به جایی مسافرت نماید، روزه آن روزش(سه شنبه) صحیح است و برای این که روزه روز چهارشنبه اش نیز صحیح باشد باید قبل از ظهر در روز چهارشنبه به وطن خود یا جایی که می خواهد ده روز در آنجا بماند، برسد، و در صورتی که کاری را هم که روزه را باطل می کند، انجام نداده باشد، و بعد از رسیدن به این مکان، نیت روزه کند، روزه اش صحیح است.
توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج1، ص 953، م 1721و 1722
حکم استفاده روزه داراز اسپري تنفسي سالبوترکس
سوال:
اگرکسي روزه باشه و مجبور باشه از اسپري تنفسي سالبوترکس استفاده کنه حکم روزه اش چطور است، ضمنا در طي روز شايد يکبار اين کار انجام بشه؟
پاسخ:
آیت الله مکارم:
اسپری هایی که برای تنگی نفس میزنند روزه را باطل نمی کند.
حکم روزه با جلوگیری از عادت ماهیانه
سوال: آیا زن می تواند برای روزه گرفتن در همه ماه رمضان از قرص ضد بارداری استفاده کند تا حیض نبیند؟
پاسخ:
همه مراجع: چنانچه در این صورت عادت نشود و استفاده از این قرص زیان قابل توجهی برای بدن نداشته باشد، روزه اش صحیح است.
منبع: امام، استفتائات، ج1، (احکام روزه)، س 39 و استفتا؛ بهجت، خامنه ای و مکارم: استفتا؛ سیستانی، سایت، سوال ها و جواب ها، روزه، س 49؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س 512.
احکام روزه مسافر
سوال : کسی که به مسافرت رفته و قصد دارد ده روز بماند و روزه هم میگیرد ولی قبل از خواندن یک نماز 4 رکعتی از قصد ده روز ماندن در مسافرت پشیمان شود؛تکلیف نمازها و روزه او چیست؟
پاسخ:
امام و رهبری : نماز در این صورت شکسته است ولی روزه آن روزش صحیح است. و بقیه روزها روزه صحیح نیست.
آیت اله مكارم:روزه اش در آن روز و روزهای بعد صحيح نيست و نمازها را نيز بايد شكسته بخواند.
آیت الله سيستاني، صافی ،وحید خراسانی :بايد احتياطاً روزه آن روزش را تمام و آن را نيز قضا نمايد و بايد نمازهاي خود را شكسته بخواند و روزهاي بعد هم نمي تواند روزه بگيرد.
نکته:
به نظر همه مراجع بعد از خواندن یک نماز 4 رکعتی ادایی اگر انسان از قصد ده روز ماندن پشیمان شود نمازها تا هر وقت آنجا باشد و روزه ها تا هر وقت باشد صحیح است.
منبع: مسأله 1343 رساله 12 مرجع
ابتدا و انتهاى نیت روزه
سوال : ابتدا و انتهاى نیت روزه به طور عادى چه زمانى است؟
پاسخ :
نیت براى روزه ماه رمضان و نذر معیّن، از اول شب تا اذان صبح است
براى روزه غیر معین (مانند روزه قضا و نذر مطلق)، از اول شب تا ظهر روز بعد است.
نیت روزه مستحبى، از اول شب شروع شده و تمام روز - تا موقعى كه به اندازه نیت كردن به مغرب وقت مانده باشد - ادامه دارد.
حکم حکم سهل انگاری در انجام غسل های واجب
سوال:
کسی که در اثر ندانستن مساله یا اهمال و سستی، غسل های واجب خود را انجام نداده، نماز و روزه او چه حکمی دارد؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: اگر در انجام غسلی اهمال و سستی نموده، باید نمازها و روزه هایش را قضا کند و روزه اش علاوه بر آن، کفاره هم دارد. همچنین اگر در اثر ندانستن مساله، غسل نکرده، باید نمازهایش را قضا نماید و در صورتی که در یاد گرفتن مساله کوتاهی نکرده باشد، روزه هایش فقط قضا دارد، و گرنه بنابر احتیاط واجب، کفاره هم دارد. کسی که اصلا نمی دانسته جنابت چیست و جنب کیست، روزه هایش صحیح است. [1]
آیت الله مکارم: باید نمازها و روزه های خود را اعاده کند و بنابر احتیاط واجب، کفاره روزه ها را نیز بپردازد، و اگر نتوانست، هر چند «مُد» که می تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند، باید هشتاد و یک روز روزه بگیرد و اگر نتواند، هر چند روز که می تواند به جا آورد و اگر نتواند، استغفار کند و همین اندازه که در قلب بگوید «استغفرالله» کافی است و واجب نیست بعدا که قدرت پیدا کرد، کفاره بدهد. [2]
آیت الله سیستانی: نمازها باطل است و روزه اگر غسل جنابت یا حیض یا نفاس را عمدا انجام نداده، باطل است؛ ولی اگر جاهل بوده، باطل نیست. [3]
آیت الله صافی: باید قضا نماید و نسبت به روزه، کفاره هم به گردن او می آید. [4]
آیت الله سبحانی: باید نماز و روزه اش را قضا نماید و نسبت به روزه، در صورتی که جاهل مقصر بوده کفاره هم به گردن او می آید. [5]
آیت لله بهجت: هر غسلی که کرده باشید، هر چند غسل مستحبی، چون قصد وظیفه داشته اید، ممکن است کفایت از غسل جنابت نموده باشد؛ ولی نماز و روزه هایی که یقین دارید بدون هیچ غسلی در حال جنابت به جا آورده اید، باید قضا کنید و کفاره روزه ها را اگر جاهل قاصر بوده و به سوال توجه نداشته اید، ادا کنید، و گرنه کفاره واجب نیست؛ هر چند احوط (احتیاط مستحب) در به جا آوردن آن است. [6].
—————–
پی نوشت:
[1]. خامنه ای: استفتا.
[2]. مکارم، توضیح المسائل، با استفاده از م 1402 و استفتا.
[3]. سیستانی: استفتا.
[4]. صافی: استفتا.
[5]. سبحانی،استفتائات، ج1، س 154.
[6]. بهجت، استفتائات، ج1، س 763 و استفتا.
برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج1.
حکم فراموش کردن جوش خونی و وضو گرفتن
سوال:
روی صورت من از جوش یک قطره خون بیرون زده بود، موقع وضو فراموش کردم که آن را بشویم، وضو گرفتم و نماز خواندم. بعد از گذشتن وقت نماز متوجه شدم که قبل از وضو آن را طاهر نکرده ام. ولی اثری از خون نبود. در واقع موقعی که برای وضو صورت را شسته ام، خون هم رفته است. برای شستن صورت هم دست را پر آب شیر کرده و به صورت زده ام.
حال: 1- آیا وضو و نماز صحیح بوده؟
2- آیا صورت طاهر شده است؟
3- آیا آبی که از صورت ریخته و به شیر و لوله و بعد هم فرش ریخته است نجس بوده و فرش و … را باید شست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای:
ج1) اگر هنگام شستن صورت چندین بار آب به صورت ریخته اید و اطمینان دارید قبل از آخرین بار که برای وضو آب ریخته اید، صورت پاک شده است، وضو و نماز صحیح است، در غیر این صورت وضو و نماز محکوم به بطلان است.
ج2) اگر اطمینان دارید پس از برطرف شدن عین نجاست، حد اقل یک بار صورت را شسته اید، صورت پاک است.
ج3) جایی را که یقین دارید رطوبت از محل نجس صورت به آن منتقل شده است، محکوم به نجاست است، در غیر این صورت محکوم به طهارت است.
آیت الله مکارم: با شستن صورت محل پاک می شود. و در ترشحات غساله چون نمی داند یا شک دارد به کجاها رسیده است جستجو نکند. ولی برای وضو چنانچه یک بار آب به صورت ریخته، این مرتبه برای تطهیر بوده. و لازم است بعد از تطهیر، وضو بگیرد. و اگر بیش از یک بار آب ریخته وضو صحیح است.
آیت الله شبیری: باید وضو و نمازش را اعاده کند مگر اینکه پس از برطرف شدن عین نجاست، آب به محل نجس رسیده و از آن جدا شده باشد البته بنابر احتیاط قابل عدول باید از مواضعی که یقین دارد آب پس از جداشدن از محل نجس به آن رسیده اجتناب کند.
استفتا از سایت مراجع عظام
سقط جنين به علت نارضايتى زوجه
سوال: زنى که از ابتدا نمىخواسته آبستن شود ولى بر اثر اصرار شوهر آبستن شده، اگر در غياب شوهر کارى کند که موجب سقط جنين شود، آيا ضامن خونبهاى اوست؟
جواب :
در فرض مرقوم گناهکاراست و علاوه بر آن ضامن ديه نيز مىباشد.
استفتائات مقام معظم رهبری
ملاك اعتبارِ منع پزشك از روزه
سوال :
اگر پزشک، شخصى را از روزه گرفتن منع کند آیا با توجه به اینکه بعضى از پزشکان اطلاعى از مسائل شرعى ندارند، عمل به گفته او واجب است؟
پاسخ :
اگر مکلّف از گفته پزشک یقین پیدا کند که روزه براى او ضرر دارد و یا از گفته وى یا منشأ عقلایى دیگرى براى او خوف از ضرر حاصل شود، روزه گرفتن براى او واجب نیست، بلکه جایز هم نیست.
استفتائات مقام معظم رهبری
احترام به همسر در سیره علماء
قرآن کریم میفرماید: وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ (نساء/۱۹)
و با آنان (زنان) به نیکویی رفتار کنید
خانه آیت الله میرزا جواد آقای تهرانی بسیار جالب و دیدنی بود، وسائل و لوازم منزل به طور منظم چیده شده بود، مثلا رنگ پرده ها خیلی ساده بود ولی متناسب با رنگ منزل بود. بقیه وسائل موجود در خانه نیز چنین بود، علت اینها را از مرحوم آقا پرسیدند که مثلا چرا اینقدر مرتب و منظم است؟
ایشان فرمودند: موقعی که من ازدواج کردم همسرم از خانواده آبرومند و نسبتا متمکنی بود و من گفتم که طلبه هستم و چیز زیادی ندارم و آنها بدین صورت قبول نمودند ولی بعدها می دیدم هر وقت اقوام و خویشان همسرم به منزل ما می آمدند، خانه سرو سامان خوبی نداشت و بعضا باعث خجالت و شرمندگی همسرم می شد.
لذا بخاطر احترام به همسرم و رضایت او منزل را به این صورت درآوردم که مشاهده می کنید و این موجب رضایت و خشنودی او شد. زینت منزل فقط به خاطر رضایت او بوده نه برای تمایل خودم به تجملات و زرق و برق دنیوی.
با اقتباس و ویراست از کتاب آینه اخلاق.
حکم نماز جماعت در مکان شیب دار
سوال: آیا اقامه نماز جماعت در مکان شیب دار صحیح است؟
پاسخ :
آیت الله خامنه ای : اگر زمین مسجد شیب دار باشد، به گونه ای که مکان ایستادن امام جماعت به صورت تدریجی از مأمومین بالاتر باشد، در صورتی که سراشیبی آن منافاتی با هموار بودن زمین نداشته باشد (آن قدر زیاد نباشد که دیگر به آن زمین مسطح گفته نشود) اشکال ندارد.
کتاب «آموزش مصور احکام»؛ احکام عبادات.
حکم نجس کردن فرش مسجد
سوال: حکم نجس کردن فرش مسجد و مسجدی که غصب شده چیست؟
پاسخ:
نجس کردن فرش مسجد [1] (اگر عمدی باشد) حرام است. [2]
اگر مسجدی را غصب کنند و به جای آن، خانه و مانند آن بسازند که دیگر به آن مسجد نگویند، باز هم [3] بنابر احتیاط واجب نجس کردن آن حرام و تطهیر آن واجب است. [4]
آیت الله خامنه ای: مسجدی که غصب و خراب و متروک شده و به جای آن بنای دیگری ساخته شده یا به خاطر متروک ماندن، آثار مسجدی از آن محو شده و امیدی هم به دوبارهسازی آن نیست، مثل این که آن آبادی تغییر جا یافته باشد، نجس کردن آن حرام نیست، گر چه احتیاط (مستحب) آن است که نجس نکنند. [5]
آیت الله سیستانی: گر مسجدی را غصب کنند و بهجای آن خانه و مانند آن بسازند، یا بهطوری خراب شود که دیگر به آن مسجد نگویند، نجس کردن آن حرام نیست، و تطهیر آن واجب نیست.[6]
پی نوشت:
[1]. امام: بنابر احتیاط واجب.
[2]. امام، تحریرالوسیله، ج1، احکام نجاسات، ص 215، م 2؛ صافی، هدایه العباد، ج1، م 559؛ بهجت، وسیله النجاه، م 538 و توضیح المسائل، م 743؛ سبحانی: استفتا؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج1، م 433؛ مکارم، توضیح المسائل، م 829.
[3]. بهجت و صافی: ایشان در این مساله فتوا داده اند و احتیاط ندارند.
[4]. توضیح المسائل ده مرجع، م 903؛ بهجت، وسیله النجاه، م 539؛ استفتائات، ج2، با استفاده از س 1787؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 869.
[5]. خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س 416.
[6]. سیستانی، توضیح المسائل، م 890.
برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 2، ص 213.
آیا گوش دادن به موسیقی روزه را باطل می کند؟
سوال:
آیا گوش دادن به موسیقی روزه را باطل می کند؟
پاسخ: خیر، ولی به هر حال گوش دادن به موسیقی حرام، جایز نیست.
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، با استفاده از م 1572؛ امام، بهجت، خامنه ای، سیستانی، صافی و مکارم: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، با استفاده از م 1490.
مواردی که نباید یا لازم نیست سوره در نماز خوانده شود:
_ اگر وقت نماز تنگ باشد نباید سوره را بخواند .
_ اگر انسان ناچار شود که سوره را نخواند مثلا بترسد که اگر سوره را بخواند دزد یا درنده یا یا چیز دیگری به او صدمه بزند نباید سوره را بخواند.
_ اگر در کاری عجله داشته باشد می تواند سوره را نخواند.
_ اگر به خاطر مریضی نتواند سوره را بخواند می تواند سوره را ترک کند.
_ در رکعت سوم و چهارم نماز ها اگر خواندن حمد را اختیار کرد سوره ندارد.
_ درنماز احتیاط.
_ در نماز جماعت در صورتی که در رکعت سوم یا چهارم اقتدا نماید و به مقدار خواند حمد وقت داشته باشد و اگر بخواهد سوره را بخواند رکوع امام را درک نمی کند.
_ در نماز های مستحبی مگر نماز مستحبی که سوره در آنها شرط صحت است.
حکم عدم شرکت در انتخابات به دلیل نشناختن اصلح
سوال: اگر اصلح را نشناسیم وظیفه چیست؟ از طرفی اگر تحقیق کنیم و به شخص اصلح نرسیم می توانیم در انتخابات شرکت نکنیم؟
پاسخ:
در تشخیص فرد اصلح می توانید از کسانی که به لحاظ دین تعهد و بصیرت مورد اعتمادند، کمک بگیرید و در هر صورت شرکت در انتخابات نظام جمهوری اسلامی برای افراد واجد شرایط، یک وظیفه شرعی است.
سایت مقام معظم رهبری، بخش احکام مناسبتی، احکام ویژه انتخابات
اجازه شوهر برای شرکت در انتخابات
سوال:
با توجه به این که زن جهت شرکت در انتخابات میبایست از منزل خارج شود آیا واجب است از شوهر اجازه بگیرد ؟ و اگر شوهر به همسرش اجازه شرکت در انتخابات را ندهد یا رضایت نداشته باشد تکلیف زن چیست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: شرکت در انتخابات منوط به اذن شوهر نیست. [1]
آیت الله مکارم: در مواردی اطاعت از شوهر لازم نیست که با انجام اموری مانند واجبات (حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن به مقدار لازم)، فراگرفتن احکام اسلام مانند رفتن به مسجد و امثال آن، تهیه اجناس ضروری منزل در حالی که مجبور باشد، شرکت در انتخابات و راهپیمایی های ضروری و همچنین در مورد مراجعه به طبیب مخالفت کند. [2]
پی نوشت:
[1]. سایت مقام معظم رهبری.
[2]. استفتا.